PETER THEGREAT - 1672 JUNE 9 -1725 FEBRUARY 8

PETER THEGREAT - 

1672 JUNE 9 -1725 FEBRUARY 8

மகா பீட்டரும் நவீன ரஷ்யாவும்

.

மகா பீட்டர்

ரஷ்யாவின் கதை  /அத்தியாயம் 5

1613ம் ஆண்டு 16 வயது மைக்கேல் ஃபெடரோவிச் ரோமனோவ் ரஷ்யாவின் ஆட்சியாளரானார். போலந்தும் ஸ்வீடனும் மாஸ்கோவை அபகரித்துக்கொள்ள முயன்றுகொண்டிருந்த சமயம் அது. மைக்கேலின் அப்பாவே போலந்தின் பிடியில் ஒரு கைதியாகத்தான் இருந்தார். பிறகு பேச்சுவார்த்தைகள் எல்லாம் நடத்தி, போலந்து கைதிகளை விடுவித்து அதற்கு ஈடாக மைக்கேலின் அப்பா ஃபிலாரெட்டை விடுவிக்கவேண்டியிருந்தது. அதற்குப் பிறகு மைக்கேல் பவ்யமாக விலகிக்கொள்ள, ஃபிலாரெட் ரஷ்யாவின் ஜார் மன்னரானார். போலந்து, ஸ்வீடன் இரு நாடுகளுடனும் சமசர ஏற்பாடுகள் மேற்கொள்ளப்பட்டன. குறிப்பாக, ஸ்மோலென்ஸ்க் பகுதியை போலந்துக்கு விட்டுக்கொடுப்பதில் ரஷ்யாவுக்கு மிகுந்த மனவருத்தம்தான். ஆனால் கொந்தளித்துக்கொண்டிருந்த ரஷ்யாவைக் கட்டுக்குள் கொண்டுவரவேண்டுமென்றால் போர் தவிர்க்கப்பட்டாகவேண்டும் என்னும் யதார்த்தத்தை ரஷ்யா ஏற்றுக்கொள்ளவேண்டியிருந்தது.

மேற்கத்திய நாடுகளுடனான உறவை ரஷ்யா வளர்த்துக்கொண்டிருந்தது. இங்கிலாந்தின் முதலாம் ஜேம்ஸ் ரஷ்யாவுக்கு 20,000 ரூபிள் கடன் அளித்தார். போலந்துடன் பேச்சுவார்த்தை நடத்த புனித ரோமப் பேரரசு உதவியது. டானிஷ் அரசு குடும்பத்தைச் சேர்ந்தவர்கள் ஜாரின் மகளை மணந்துகொள்ள விருப்பம் தெரிவித்தனர். நிதிச்சுமையைச் சமாளிக்க ஜார் மன்னர் வரி விதிப்பை அதிகப்படுத்தினார். தந்தையின் மரணத்துக்குப் பிறகு மைக்கேல் மீண்டும் ஆட்சியாளரானார். பிரச்னைகளின் காலகட்டம் முடிவடைந்துகொண்டிருந்ததைத் தொடர்ந்து முதல் ரோமனோவ் ஜாரின்கீழ் முடியாட்சி முறை மீண்டும் பலம் பெறத் தொடங்கியது.

அலெக்ஸ் அவருடைய மகன் ஃபியோதர் இருவருடைய ஆட்சிக்காலங்களின்போது ரஷ்யாவின் எல்லை மேலும் விரிவடைந்தது. சிறிய ரஷ்யா என்று அழைக்கப்பட்ட உக்ரேன் ரஷ்யாவின் ஒரு பகுதியானது. போலந்தின் விரோதத்தைச் சம்பாதித்துக்கொண்ட பிறகே இந்த இணைப்பு சாத்தியமானது. மற்றொரு பக்கம், ரஷ்யா ஐரோப்பாவின் தாக்கத்தை உணர்ந்துகொண்டிருந்தது. இதைத் திருச்சபைகள் எதிர்த்தன என்றபோதும் அறிவியல் படைப்புகள் ரஷ்ய மொழிமாற்றம் செய்யப்பட்டன; நாடகங்கள் அரங்கேற்றம் செய்யப்பட்டன. உக்ரேன் வழியாக மேற்கத்திய நாகரிகம் மாஸ்கோவரை ஊடுருவியது. குறிப்பாக கலாசாரத் துறையில் இதை உணரமுடிந்தது. கிட்டத்தட்ட நான்கு நூற்றாண்டு தனிமைக்குப் பிறகு ரஷ்யாவின் கதவுகள் மிகத் தாராளமாகத் திறக்கப்பட்டன. சில ஆண்டுகள் கழிதது, பீட்டர் ஆட்சிக்கு வந்தபோது இந்தப் பணி ஒரு புதிய பரிணாமத்தை அடைந்தது.

பீட்டர் அல்ல, மகா பீட்டர் என்றே ரஷ்யாவும் உலகமும் அவரை இன்று நினைகூர்கிறது. பதினேழாம் நூற்றாண்டு ரஷ்யாவை பீட்டரின் ரஷ்யா என்று அழைக்கும் அளவுக்கு அவருடைய சிந்தனைகளும் செயல்பாடுகளும் ரஷ்யாவெங்கிலும் பெரும் தாக்கத்தை ஏற்படுத்தியிருந்தன. 1672ல் மாஸ்கோவில் பிறந்த பீட்டர் ரஷ்யாவை நவீனமயமாக்கியவராக, ரஷ்யாவின் அடிப்படைப் பண்புகளை அடியோடு மாற்றியமைக்கும் பல முக்கியமான சீர்திருத்தங்களை முன்னெடுத்தவராக அறியப்படுகிறார். பீட்டர் பல முதல்களுக்குச் சொந்தமானவர். ரஷ்ய மற்றும் ஐரோப்பிய மொழிகளில் பீட்டர் என்னும் பெயருடன் ஆட்சி செய்த முதல் மாஸ்கோவிய மன்னர் அவர்தான். முதலாம் பீட்டர் என்பதைக் குறிக்கும் வகையில் தன் பெயரோடு ரோமானிய எண்ணைப் பயன்படுத்திய முதல் மன்னர் அவரே. அவர் அளவுக்கு நிலம், கடல் என்று விரிவாகச் சுற்றுப்பயணங்கள் மேற்கொண்டு அந்நியப் பிரதேசங்கள் பலவற்றை நேரில் கண்ட வேறு மன்னர் யாருமில்லை. பேரரசர் என்று பீட்டருக்மக முதலில் அதிகாரபூர்வமாகப் பட்டமளிக்கப்பட்டது. பல விரிவான துறைகளில் ஆர்வம் கொண்டிருந்ததோடு அவையனைத்திலும் தன் முத்திரையை முதலில் பதித்தவர் அவர்தான். நகர்ப்புறக் கட்டுமானங்களைத் தொடங்கிவைத்ததோடு தன் பெயரை அவற்றுக்குச் சூட்டுவதிலும் விருப்பம் கொண்டிருந்த முதல் ரஷ்ய மன்னர் அவரே.

இன்றும்கூட ரஷ்யப் புரட்சிக்கு அடுத்தபடியாக அதிகம் பதிவு செய்யப்பட்ட வரலாற்றுப் பதிவுகள் பீட்டரின் காலகட்டத்தைப் பற்றியதாகவே இருக்கின்றன. அவர் பெயர் இன்றும் விவாதங்களையும் சர்ச்சைகளையும் பல மாறுபட்ட அபிப்பிராயங்களையும் எழுப்பக்கூடியது. பீட்டரை கடவுளாகக் கருதுபவர்களைப் போலவே சாத்தானாகக் கருதுபவர்களின் எண்ணிக்கையும் அதிகம்தான். பீட்டரின் இரக்கமற்ற அணுகுமுறையும் கொடூரமான மனப்போக்கும் பலரால் சுட்டிக்காட்டப்படுகிறது. தன் எதிரிகளையும் தன்னோடு முரண்படுபவர்களையும் அவர் தொடர்ச்சியாக ஒழித்துக்கட்டி வந்தார். பொதுவெளியில் மக்கள் முன்பாகத் தூக்கிடுவது, சிரச்சேதம் செய்வது ஆகிய வழக்கங்கள் பீட்டரின் ஆட்சிக்காலத்தில் நிலவின. இத்தகைய தண்டனைகளை பீட்டர் விரும்பவும் செய்தார். 1682 முதல்  1725 வரையிலான பீட்டரின் ஆட்சிக்காலம் இவையனைத்தின் கலவையாக இருந்தது.

மேற்கத்தியமயமாக்கலின்மீது அசாத்திய நம்பிக்கை கொண்டிருந்தார் பீட்டர். துரிதமாகவும் ரஷ்யா முழுவதிலும் இது நடைபெற்றாகவேண்டும் என்பதில் அவர் கஇறுதிவரை உறுதியாக இருந்தார். நவீனமயமாக்கல், மேற்கத்தியமயமாக்கல் இரண்டும் அவருக்கு ஒன்றே. இல்லை நவீனமயமாக்கலை வேறு வழிகளிலும் சாத்தியப்படுத்தலாம் என்று கருதியவர்கள் அழித்தொழிக்கப்பட்டனர். மாற்றுக் கருத்துக்கு இடமில்லை. ரஷ்யா துரிதமாக ஐரோப்பாவின் வழிகளை ஏற்றுக்கொண்டே தீரவேண்டும். சர்வதேச அரங்கில் ரஷ்யா ஒரு முக்கியமான, செல்வாக்குமிக்க குரலாக இருக்கவேண்டும் என்றும் பீட்டர் துடித்தார். ரஷ்ய ராணுவத்தை நவீனமயமாக்குவதிலும் அதன் வலிமையைப் பிரமாண்டமாக வளர்த்தெடுக்கவும் அவர் தன் நேரத்தை அதிகம் செலவிட்டார். ஐரோப்பிய நாடுகளுடனான வர்த்தக உறவுகளைப் பலப்படுத்திக்கொள்வதிலும் அக்கறை காட்டினார்.

பீட்டரின் ரஷ்யா

பீட்டரின் சீர்திருத்தங்களில் முக்கியமானவற்றை இப்படித் தொகுத்துக்கொள்ளலாம். மேற்கத்திய மதிப்பீடுகளுக்குத் தக்கவாறு ரஷ்ய ராணுவத்தை மாற்றியமைத்தார்.வலுமிக்க கப்பல் படை உருவாக்கப்பட்டது. பள்ளிகளில் மதச்சார்பற்ற பாடங்கள் போதிக்கப்படவேண்டும் என்று உத்தரவானது. இதன்மூலம் செல்வாக்குமிக்க பழங்கால திருச்சபைகளின் செல்வாக்கை அவரால் கட்டுக்குள் கொண்டுவரமுடிந்தது. அரசு நிர்வாகத்தில் பல மாற்றங்கள் கொண்டுவரப்பட்டன. போயர்களின் டூமா ஒரு பொம்மையாக மாற்றப்பட்டது. டூமாவுக்குப் பதில் பீட்டரின் செனெட் எல்லாவற்றையும் விவாதித்தது, அனைத்து முடிவுகளையும் எடுத்தது. தன்னுடைய விருப்பங்களை அரசு கட்டளைகாக எடுத்துக்கொண்டு முழு முனைப்புடன் செயல்படுபவர்களை மட்டுமே அவர் தன்னருகில் வைத்துக்கொண்டார்.

அறிவியல், தொழில்நுட்ப வளர்ச்சியை ரஷ்யா பெறவேண்டும் என்று விரும்பிய பீட்டர் ஐரோப்பிய நிபுணர்களை ரஷ்யாவுக்கு வரவழைத்து அவர்களுடைய ஆலோசனைப் பெற்று பல மாற்றங்களை தன் நாட்டில் ஏற்படுத்தினார்.  அவர்களில் சிலர் இறுதிவரை ரஷ்யாவில் தங்கியிருந்து செயல்பட்டதோடு பீட்டரின் நட்பையும் பெற்றிருந்தனர்.  மருத்துவம், தொழில்நுட்பம், கலாசாரம் என்று பல துறைகள் சார்ந்த அறிவுரைகளை அவர்களிடமிருந்து பெற்றுக்கொண்டார் பீட்டர். மாஸ்கோவில் பெரிய மருத்துவமனைகளும் அறுவை சிகிச்சை மையங்களும் தொடங்கப்பட்டது இப்படித்தான். தாவரவியல் பூங்காக்கள் அமைக்கப்பட்டன.

தனிப்பட்ட முறையில் பீட்டரின் நூலகத்தில் 1,663 நூல்கள் இருந்தன. தனிப்பட்ட சேகரிப்புகளையும் விலை கொடுத்து வாங்கி ஓர் அறிவியல் கூடத்தை அவர் அமைத்தார். அதில் 11,000 நூல்கள் இடம்பெற்றிருந்தன. முதல் அருங்காட்சியகம் திறந்து வைக்கப்பட்டது. பலரும் வந்து பயனடையவேண்டும் என்னும் நோக்கில் நுழைவுக் கட்டணம் எதுவும் நிர்ணயிக்கப்படவில்லை. இது போதாதென்று வருபவர்களுக்கு தேநீர், காபி தொடங்கி வோட்கா வரை அனைத்தும் இலவசமாக அளிக்கப்பட்டன.  பீட்டருக்கு கிறிஸ்தவ மத நம்பிக்கை இருந்தது. புதிய வேதாகமப்  பிரதிகள் பல அவரிடம் இருந்தன. ஆனால் பழைய ஏற்பாடு ஒரேயொரு பிரதிதான் காணப்பட்டது. இறை நம்பிக்கை கொண்டிருப்பவராக இருந்தாலும் மூடநம்பிக்கைகளை அவர் ஆதரிக்கவில்லை.

டச்சு நாட்டு நிபுணர்களின் உதவியுடன் பதிப்புத் துறை வளர்த்தெடுக்கப்பட்டது. புத்தகங்கள் பெருமளவில் இறக்குமதி செய்யப்பட்டன.  வணிகர்கள் பெருகவேண்டும் என்றும் நடுத்தர பூர்ஷ்வா வர்க்கத்தினரின் எண்ணிக்கை அதிகரிக்கவேண்டும் என்றும் பீட்டர் விரும்பினார். கல்வித்துறையிலும் குறிப்பிடத்தக்க மாற்றங்கள் நிகழ்ந்தன.  மேற்கத்திய நாடுகளில் உள்ளதைப் போன்றே  ரஷ்ய அகரவரிசையை நவீனப்படுத்தினார். அதுவரை  ரஷ்யாவில் நிலவிவந்த கிரிகோரியன் முறை நாள்காட்டியை மாற்றி ஜூலியன் நாள்காட்டியை அறிமுகப்படுத்தினார். ரஷ்யாவின் முதல் செய்தித்தாளையும் அறிமுகப்படுத்தினார். ஐரோப்பாவில் ஏற்பட்ட மறுமலர்ச்சியின் பலன்களும் கண்டுபிடிப்புகளின் பலன்களும் ரஷ்யாவுக்குக் கிடைப்பதை இவ்வாறு உறுதி செய்துகொண்டார் பீட்டர்.

ராணுவப் பணிக்காகப் பத்து வயது சிறுவர்கள்கூட வளைத்துப் பிடிக்கப்பட்டனர். போர் பயிற்சி எடுப்பதற்கு 15 வயது ஆகியிருக்கவேண்டும் என்பதால் 10 வயது சிறுவர்களுக்கு ஐந்தாண்டு காலம் கல்வி போதிக்கப்பட்டு பிறகு ராணுவத்துக்கு எடுத்துக்கொள்ளப்பட்டனர். இதிலிருந்து தப்பியோடிய சிறுவர்கள் புறக்கணிக்கப்பட்டவர்களாகவும் கொள்ளைக்கூட்டக்கரர்களாகவும் கருதப்பட்டனர்.  அவர்களை வளர்ப்பதோ ஒளித்து வைப்பதோ குற்றம் என்பதால் பெற்றோர்கள் அவர்களைக் கைவிட நேர்ந்தது.

பீட்டரின்  ஆட்சிக்காலத்தில்  ரஷ்யாவின் எல்லைகள் தெளிவாக வரையறுக்கப்பட்டன. விரிவடையவும் செய்தன. எஸ்டோனியா, லாட்வியா, ஃபின்லாந்து பகுதிகள் ரஷ்யாவுடன் இணைக்கப்பட்டன. துருக்கியுடன் தொடர்ந்து பகையுணர்ச்சி கொண்டிருந்த பீட்டர் அந்நாட்டுடன் பலமுறை போரிட்டார். ஒட்டமான் துருக்கியுடனான போரை இஸ்லாத்தின்மீதான போராகவே பீட்டர் கருதினர். தன்னை அண்டியுள்ள கிறிஸ்தவர்களை துருக்கியர்களிடமிருந்து மீட்பது தன் கடமை என்று பீட்டர் நம் பினார். ரஷ்யாவிலிருந்து மட்டுமல்ல, ஐரோப்பாவிலிருந்தே துருக்கியர்களை அகற்றுவதுதான் பீட்டரின் விருப்பம். அது சாத்தியப்படவில்லையென்றாலும் கருங்கடலுக்கான பாதை கிடைக்கும் அளவுக்கு துருக்கியர்களுக்கு அவரால் தோல்வியை அளிக்கமுடிந்தது. ஸ்வீடனுடன் போரிட்டு அவர்களை வீழ்த்தினார்.

பீட்டர் மாஸ்கோவை வெறுத்தார். ரஷ்யாவின்  அதிகார பீடமாக மாஸ்கோ திகழ்வதை அவரால் ஏற்கமுடியவில்லை. புதிய தலைநகரை நிர்மாணிக்கும் திட்டம் அவரிடம் இருந்தது. இந்தக் கனவு 1712ம் ஆண்டு நிறைவேறியது. நேவா ஆற்றுக்கு அருகில் புனித பீட்டர்ஸ்பெர்க் கட்டமைக்கப்பட்டது. அதுவே ரஷ்யாவின் தலைநகராகவும் மாறியது. வெகு விரைவில் ஐரோப்பாவின்  ஜன்னல் என்னும் அங்கீகாரத்தைப் புதிய தலைநகரம் பெற்றுவிட்டது.

பீட்டரின் மேற்கத்தியமயமாக்கல் சில எதிர்பாராத விளைவுகளை ஏற்படுத்தியது.  பெரும் பண்ணைகளையும் அவற்றில் பணிபுரிய கொத்தடிமைகளையும் வைத்திருந்த செல்வந்தர்களில் ஒரு பிரிவினர் ஐரோப்பிய மதிப்பீடுகளாலும் அறிவியல் பார்வையாலும் ஈர்க்கப்பட்டு பண்ணைகளைவிட்டு விலகிச் செல்ல ஆரம்பித்தனர். மதிப்பு, அங்கீகாரம் இரண்டையும் வேறு வழிகளில் திரட்டிக்கொள்ளலாம் என்னும் நம்பிக்கைய அவர்கள் இப்போது பெற்றிருந்தனர். ஐரோப்பியர்களைப் போலும் நாங்களும் நாகரிகமானவர்கள் என்று காட்டிக்கொள்ள விரும்பிய இவர்கள் ஒரு தனிப் பிரிவினராகத் திரண்டனர். வாசிப்பு, நாடகம், கலை ஆகியவற்றில் இவர்கள் நாட்டம் சென்றது.  ஒரு புதிய அறிவிஜீவி குழாமாக இவர்கள் உருமாறினார்கள்.

அரசிரின் மதமே மக்களின் மதம்; அரசின் நம்பிக்கையே மக்களின் நம்பிக்கை என்னும் வழக்கமான முடியாட்சி கருத்தாக்கத்திலிருந்து பீட்டர் விலகிநின்றார். கல்விக்கூடங்களில் மத போதனைகள் குறைக்கப்பட்டு அறிவியலுக்கும் பகுத்தறிவுக்கும் முன்னுரிமை கொடுக்கப்பட்டன. மதச்சார்பின்மையை வலியுறுத்தும் வகையிலும் கல்வி திருத்தியமைக்கப்பட்டது. இந்தக் கல்வியைப் பெறும் குடிமக்கள் மேலான சிந்தனைகளைப் பெறுவார்கள், மேற்கத்திய சிந்தனைமுறைக்கு மாறுவார்கள் என்பதுதான் பீட்டரின் எதிர்பார்ப்பு.  மத நம்பிக்கையை அவர் எங்கும் வலியுறுத்தாமல் இருந்தது வேறொரு விளைவை மக்களிடையே ஏற்படுத்தியது. வழிவழியாக மக்கள் தங்கள் மன்னரை மதத்தோடு தொடர்புபடுத்தியே அவர்கள் பார்த்துவந்தனர். வலுவான கிறிஸ்தவ நம்பிக்கைகளை வளர்த்து வைத்திருந்த அவர்கள் தங்களுடைய மன்னரும் அதே நம்பிக்கை கொண்டிருப்பவராக விளங்குவதையே விரும்பினர். ஆனால் பீட்டரோ தன்னுடைய நம்பிக்கையை அப்பட்டமான வெளிப்படுத்தவராக இருந்தார்.

இது ஒரு விநோத சிக்கலை ஏற்படுத்தியது. இது கிறிஸ்தவ நாடு; என் மன்னர் கிறிஸ்தவத்தை உயர்த்திப் பிடிப்பவர். எனவே நான் ஒரு ரஷ்யன்; எனவே இது என் தாய் நாடு என்று அவர்கள் ஒருவித தேசிய வரையறையை உருவாக்கிவைத்திருந்தனர். ஆனால் பீட்டரோ மதச்சார்பின்மை, நவீனத்துவம், ஐரோப்பிய மதிப்பீடுகள் என்று பேசிவருகிறார். நவீனமும் அறிவியலும் தொழில்நுட்பமும் கிறிஸ்தவத்துக்கு எதிரானவை அல்லவா? எப்படி  அவற்றை நம்மால் வரவேற்கமுடியும்? மதம்தானே மனிதர்களை இணைக்கும் வலுவான கயிறு? மதச்சார்பின்மையை வைத்து எப்படி ஒரு தேசத்தைக் கட்டமைக்கமுடியும்? இந்த மகா பீட்டர் ஏன் முந்தைய ஜார் மன்னர்களைப் போல் இல்லை? 
தொடர் மகா பீட்டர் ரஷ்ய புரட்சி ரஷ்யா

Comments


மகா பீட்டர் ரஷ்ய மன்னர்களுள் மிகப் புகழ் பெற்றவராகப் பொதுவாகக் கருதப்படுகின்றார். மேல்நாட்டு மயமாக்கும் அவருடைய கொள்கை ரஷ்யாவை ஒரு பெரிய அரசாக மாற்றுவதற்கு முக்கிய காரணமாக இருந்தது.

பீட்டர் 1672 இல் மாஸ்கோவில் பிறந்தார். அவர் அலெக்ஸிஸ் மன்னருக்கும் அவருடைய இரண்டாம் மனைவி நத்தாலியா நரிஷ்கினாவுக்கும் பிறந்த ஒரே மகனாவார். அவருக்கு நான்கு வயது முடிவதற்கு முன்னே அவருடைய தந்தையார் இறந்து விட்டார். அலெக்ஸிஸ் மன்னருக்கு முதல் மனைவியின் வழியாக 13 குழந்தைகளிலிருந்தமையால் அரியணைக்காக நீண்ட, சிலவேளை வன்முறை போராட்டங்கள் நிகழ்ந்தன. ஒரு முறை இளைஞரான பீட்டர் உயிருக்காகத் தப்பி ஓட வேண்டியிருந்தது. பல ஆண்டுகளாக பீட்டரின் சகோதரியான சோபியா அரசருக்குப் பதிலாக ஆண்டு வந்தாள். 1689 இல் அவளை நீக்கிய பிறகுதான் பீட்டரின் நிலை உறுதியானது.

1689இல் ரஷ்யா பின் தங்கிய பகுதியாக இருந்தது. எல்லா வகையிலும் அது மேற்கு ஐரோப்பிய நாடுகளை விடப் பல நூற்றாண்டுகள் பின் தங்கிய நிலையிலிருந்தது. மேல் நாடுகளை விடக் குறைந்த நகர்களே ரஷ்யாவில் இருந்தன. அங்கு பண்ணையாள் முறை செழித்தோங்கியது. பண்ணையாட்களின் தொகை பெருகி வந்தது. அவர்களுடைய சட்டபூர்வமான உரிமைகள் குறைந்து வந்தன. ரஷ்யாவில் மறுமலர்ச்சியும் சமயப் புரட்சியும் ஏற்படவில்லை. சமய குருக்கள் கல்வியறிவற்றவர்களாக இருந்தனர். இலக்கியம் இல்லையென்றே சொல்லலாம். கணிதமும், அறிவியலும் புறக்கணிக்கப்பட்டன. அப்போது மேற்கு ஐரோப்பாவில் நியூட்டனின் பிரின்சிப்பியா அண்மையில் வெளிவந்திருந்தது. இலக்கியமும், தத்துவமும் தழைத்தோங்கின. ஆனால் ரஷ்யா இடைக்கால நிலைமையிலேயே இருந்தது.

1697-98இல் பீட்டர் மேற்கு ஐரோப்பாவில் நீண்ட பயணம் செய்தார். அதுவே அவருடைய பிற்கால ஆட்சியின் சிறப்புக்கு வழி வகுத்தது. இப்பெரும் தூதாண்மைப் பயணத்தின்போது சிறிது காலம் ஹாலந்தில் டச்சு கிழக்கிந்திய நிறுவனத்தில் கப்பலில் தச்சராகப் பணிபுரிந்தார். இங்கிலாந்தில் அரச கப்பற்படையின் கப்பல் கட்டும் தளத்திலும் பணிபுரிந்தார். ரஷ்யாவில் பீரங்கி இயக்கும் கலையையும் கற்றார். ஆலைகள், பள்ளிகள், அருங்காட்சியகங்கள், படைக்கல ஆலைகள் போன்றனவற்றைப் பார்வையிட்டார். இங்கிலாந்தின் நாடாளுமன்றக் கூட்டத் தொடரையும் பார்வையிட்டார். சுருங்கச் சொல்ல வேண்டுமெனில், மேற்கு ஐரோப்பிய பண்பாடு, அறிவியல், தொழில், ஆட்சி துறை ஆகியவற்றைப் பற்றி எவ்வளவு தெரிந்து கொள்ள முடியுமோ அவ்வளையும் தெரிந்து கொண்டார்.

1698இல் பீட்டர் ரஷ்யாவுக்குத் திரும்பி வந்து ரஷிய நாட்டை தற்கால மயமாக்கவும், மேல் நாட்டு மயமாக்கவும் தேவையான பெரும் சீர்திருத்தங்களைச் செய்யத் தொடங்கினார். மேல் நாட்டுத் தொழில் நுட்ப வல்லுநர்களை ரஷ்யாவுக்கு வரவழைத்தனர். பல ரஷ்ய இளைஞர்களையும் மேற்கு ஐரோப்பிய நாடுகளில் கல்வி கற்பதற்காக அனுப்பினார். பீட்டர் தம் வாழ்நாள் முழுவதும் தொழிலையும் வாணிகத்தையும் வளர்க்க முற்பட்டார். அவரது ஆட்சியில் நகர்கள் அளவில் பெருகின. செல்வர்களின் தொகை உயர்ந்தது. அவர்களின் செல்வாக்கு வளர்ந்தது.

பீட்டரின் ஆட்சியில் முதன்முதலில் ரஷ்யாவின் கப்பற்படை தக்க அளவில் பெருகியது. தரைப்படை மேல்நாட்டு முறையில் திருத்தியமைக்கப்பட்டது. போர் வீரருக்குப் படையுடையும் தற்காலத் துப்பாக்கிகளும் வழங்கப்பட்டன. மேல்நாட்டு முறைப்படிப படைப் பயிற்சியும் அளிக்கப்பட்டது. மேலும், பீட்டர் ஆட்டத் துறையிலும் பல மாற்றங்களைப் புகுத்தினார். அரசாங்க அலுவலர்க்கு அவர்களின் மரபுவழித் தரத்திற்குத் தக்கபடியல்லாமல், பணித் திறத்திற்கேற்றபடி பணி உயர்வளித்தார்.

சமூக நிலையிலும் பீட்டர் மேல்நாட்டு மயமாவதை ஊக்குவித்தார். தாடிகளை வெட்டிவிடுமாறு அவர் ஆணையிட்டார். (ஆனால், பிறகு அவ்வாணையை மாற்றினார்). அரண்மனையிலிருப்போர் மேல்நாட்டு உடையணிமாறு பணித்தார். அவர்கள், புகை பிடித்தலையும் காப்பி அருந்துவதையும் ஊக்குவித்தார். அப்போது அவருடைய திட்டங்களுக்கு பெரும் எதிர்ப்பு ஏற்பட்ட போதிலும் அவற்றில் நீண்ட கால விளைவாக ரஷ்ய உயர்குடியினர் மேல்நாட்டுப் பழக்கங்களையும் பண்பாட்டையும் நாளடைவில் பின்பற்றித் தொடங்கினார்.

பீட்டர் ரஷ்ய கீழ்த்திசை திருச்சபையைப் பின்தங்கிய, பிற்போக்கு நிறுவனமாகக் கருதியதில் வியப்பில்லை. அவர் அதை ஓரளவு மாற்றியமைத்து, தமது கட்டுப்பாட்டிற்குள் கொண்டு வந்தார். சமயச் சார்பற்ற பள்ளிகளை நிறுவி, அறிவியல் வளர்ச்சியை ஊக்குவித்தார். ஜூலியன் நாட்காட்டியைப் புகுத்தியதுடன் தஷ்ய எழுத்துகளையும் தற்கால முறைக்கேற்ப மாற்றினார். அவரது ஆட்சியில் ரஷ்யாவில் முதல் செய்தித்தாள் வெளிவந்தது.

உள்நாட்டுச் சீர்திருத்தங்கள் மட்டுமின்றி, பிற்காலத்தில் பெரும் விளைவுகளை ஏற்படுத்திய அயல்நாட்டுக் கொள்கைகளையும் வகுத்தார். அவரது ஆட்சிக் காலத்தில் ரஷ்ய தெற்கில் துருக்கியுடனும் வடக்கில் சுவீடனுடனும் போர்களில் ஈடுபட்டது. தொடக்கத்தில அவர் துருக்கிக்கெதிராகச் சில வெற்றிகள் பெற்றார். 1696 இல் அசோவ் துறைமுகத்தைக் கைப்பற்றினார். அதனால், தஷ்யா கருங்கடலுள் நுழையும் வாய்ப்பு ஏற்பட்டது. ஆயினும், அவரது ஆட்சியின் பிற்பகுதியில் துருக்கி வெற்றி பெற்றது. 1711 இல் பீட்டர் அசோவ் துறைமுகத்தைத் துருக்கிக்கு திரும்பக் கொடுக்க வேண்டியதாயிற்று.

சுவீடனுக்கு எதிராக நடைபெற்ற போர் நிகழ்ச்சிகள் இதற்கு எதிர்மாறாக இருந்தன. தொடக்கத்தில் ரஷ்யர் தோல்வியுற்றனர். இறுதியில் வெற்றி பெற்றனர். 1700 இல் ரஷ்யா டென்மார்க்குடனும், சாக்சோனியுடனும் சேர்ந்து சுவீடன் போர் தொடுத்தது. அளப்போது ஒரு பெரும்படை வலிமை பெற்ற அரசராக இருந்தது. (போலந்தும் பிறகு சுவீடன் மீது போர் தொடங்கியது) 1700 இல் நார்வா போரில் ரஷ்யப் படைகள் பெருந்தோல்வியுற்றன. அப்போருக்குப் பின் சுவீடன் மன்னர் பிற எதிரிகள் மேல் கவனம் செலுத்தத் தொடங்கினார். இதற்கிடையில் பீட்டர் ரஷ்யப் படையைத் திரும்பவும் வலுப்படுத்தினார். பிறகு சுவீடனுக்கும் ரஷ்யாவுக்கும் ஏற்பட்ட போரில் போல்ட்டாவா என்னும் போர்க்களத்தில் 1709 ஆம் ஆண்டு சுவீடன் படை முற்றிலும் முறியடிக்கப்பட்டது.

இப்போரின் விளைவாக எஸ்டோனியா, லாட்வியா, பின்லாந்தினருகிலுள்ள பகுதி ஆகியவற்றை ரஷ்யா கைப்பற்றியது. கைப்பற்றிய பகுதி மிகப் பெரிய பகுதியாக இல்லையெனினும், அது முக்கியமான பகுதியாக இருந்தது. அது பால்டிக் கடலுக்குச் செல்வதற்கு ரஷ்யாகவுக்கு ஒரு வழியாக அமைந்தது. ஆகவே, அது "ஐரோப்பாவைக் காட்டும் பலகணியாக" இருந்தது. சுவீடனிடமிருந்து கைப்பற்றிய ஒரு பகுதியில் நோவா ஆற்றங்கரையில பீட்டர் புனித பீட்டர்ஸ் பர்க் என்னும் ஒரு புதிய நகரை நிறுவினார். (இன்று அது லெனின்கிராடு எனப்படுகின்றது). 1712இல் அவர் தம் தலைநகரை மாஸ்கோவிலிருந்து பீட்டர்ஸ்பர்க் நகருக்கு மாற்றினார். அது முதல் பீட்டர்ஸ்பர்க் ரஷ்யாவையும் மேற்கு ஐரோப்பாவையும் இணைக்கும் தொடர்பு மையமாக விளங்கியது.

பீட்டரின் பல்வேறு உள்நாட்டுத் திட்டங்களினாலும் அயல் நாட்டுப் போர்களினாலும் பெருஞ்செலவு ஏற்பட்டது. ஆகவே அவர் அதிக வரிகள் விதிக்க வேண்டியதாயிற்று. கூடுதல் வரிகளும் சீர்திருத்தங்களும் ரஷ்யர் பலருக்குச் சினமூட்டின. அதனால் பல கிளர்ச்சிகள் முளைத்தன. ஆனால், பீட்டர் அவற்றை இரக்கமின்றி அடக்கினார். அக்காலத்தில் அவருக்குப் பல எதிரிகள் இருந்த போதிலும், இன்று மேல்நாட்டு வரலாற்றிஞரும் பொதுவுடைமை வரலாற்றிஞரும் பீட்டரை ரஷ்ய மன்னர்களுள் சிறந்தவராக ஏற்றுக் கொள்கின்றனர்.

பீட்டர் கவர்ச்சிமிகு தோற்றமுள்ளவராக இருந்தார். உயரமாகவும், (6 அடி 6 அங்குலம்), வலிமையாகவும், நல்ல தோற்றத்துடனும், ஆற்றலுடனும் காணப்பட்டார். எப்போதும் எழுச்சியும் கிளர்ச்சிமுள்ளவராகவும் இருந்தார். நகைச்சுவை மிகுந்தவராகவுகம் இருந்தார். ஆனால், அவருடைய நகைச்சுவை பலமுறை நயமற்ற நகைச்சுவைகயாக இருந்தது. சிலவேளை அவர் மிகுதியாக மது அருந்துவார். அவரிடம் வன்முறை இயல்பும் கொஞ்சம் இருந்தது. அவருக்கு அரசியல் படைத் துறைத் திறமைகள் இருந்ததுடன், தச்சு வேலை, அச்சடித்தல், கப்பலோட்டுதல், கப்பல் கட்டுதல், போன்ற பலதரப்பட்ட தொழில்களையும் அவர் அறிந்திருந்தார். அவர் ஓர அரிய அரசர்!.

பீட்டர் இருமுறை மணம் புரிந்தார். தமது 17 ஆம் வயதில் முதல் மனைவியான எதேச்சியானாவை மணம் புரிந்தார். அவர்கள் ஒரு வாரமே ஒன்றாக வாழ்ந்தார்கள். தமது 26 ஆம் வயதில் அவர் அவளைக் கன்னியர் மடத்திற்கு அனுப்பி விட்டார். 1712இல் அவளை மணவிலக்குச் செய்து மறுமணம் செய்து கொண்டார். அவருடைய இரண்டாவது மனைவியான காதரீன் எளிய குடும்பத்தைச் சேர்ந்த லித்துவேனியப் பெண். முதல் மனைவியின் வழியாக பீட்டருக்கு அலெக்ஸில் எனும் மகன் இருந்தான். ஆனால் அவர்களுக்கிடையே நல்லுறவு இருந்ததில்லை.
1718இல் பீட்டருக்கெதிராக சதி செய்ததாக அலெக்ஸில் கைது செய்யப்பட்டார். அவன் சிறையில் சித்திரவதை செய்யப்பட்டு இறந்தான். 1728இல் பீட்டர் தமது 52 ஆம் வயதில் பீட்டர்ஸ்பர்க் நகரில் இறந்தார். அவருக்குப் பின் அவருடைய மனைவி காதரீன் அரியணையேறினார்.

ரஷ்யாவை மேல்நாட்டு மயமாக்கி, தற்கால மயமாக்கியதால் மகா பீட்டர் இப்பட்டியலில் இடம் பெறுகிறார். ஆயினும், இதே கொள்கையைப் பிறநாட்டு மன்னர்களும் பின்பற்றியிருப்பதால், அவர்களுள் பெரும்பாலோர் இங்கு இடம் பெறாமல் பீட்டர் இடம் பெற்றிருப்பது ஏன் எனச் சிலர் கேட்கக்கூடும்.

இன்று 20 ஆம் நூற்றாண்டில் ஏறக்குறைய எல்லா நாடுகளின் தலைவர்களும் மேல்நாட்டு முறைகளை, குறிப்பாக அறிவியலையும் தொழில் நுட்பத்தையும் பின்பற்றுவதன் முக்கியத்துவத்தை உணர்கின்றனர். ஆனால், 1700இல் மேல்நாட்டு முறைகளைப் பின்பற்றுவதன் தேவையை ஐரோப்பாவிற்கு வெளியே இருந்தவர்கள் உணரவில்லை. தம் நாட்டை மேல் நாட்டு மயமாக்கி தற்கால மயமாக்குவதன் முக்கியத்துவத்தை உணர்வதில் பீட்டர் தம் காலத்திற்கு 200 ஆண்டுகள் முற்பட்டவராக இருந்தார். இதுவே அவரது சிறப்பு. பீட்டரின் முன்னோக்குப் போக்கினால், அவர் அரியணையேறியபோது மிகவும் பின்தங்கிய நிலையிலிருந்த ரஷ்யா உலகின் பல நாடுகளைவிட முன்னணிக்கு வர முடிந்தது. (ஆயினும், 18,19 ஆம் நூற்றாண்டு மேற்கு ஐரோப்பா மிக விரைவாக முன்னேறியதால், ரஷ்யா மேற்கு ஐரோப்பிய நாடுகளுக்கு இணையாக பின்பற்ற முடியவில்லை.

ஐரோப்பாவில் கிழக்கு எல்லையிலிருந்த மற்றொரு முக்கிய நாடான துருக்கி ரஷ்யாவைப் போல் முன்னேறாதது இங்கு குறிப்பிடத்தக்கது. துருக்கியும், ரஷ்யாவும் அரை ஐரோப்பிய நாடுகளாகவே இருந்தன. பீட்டரின் ஆட்சிக் காலத்திற்கு முன் 200 ஆண்டுகளாக துருக்கி ரஷ்யாவை விட படைத்துறையிலும், பொருளாதாரத்திலும் பண்பாட்டிலும் மிகவும் முன்னேறியிருந்தது. பெரும்பாலும் வரலாறு முழுவதும் துருக்கி ரஷ்யாவைவிட முன்னேறியிருந்தது எனலாம். ஆனால், 1700 இல் தம் நாட்டை மேல் நாட்டு மயமாக்குவதன் முக்கியத்துவத்தை உணர்ந்து அதைச் செயல்படுத்தக் கூடிய சுல்தான் யாரும் துருக்கியில் இல்லை. ஆகவே பீட்டர் காலம் முதல் ரஷ்யா விரைவாக முன்னேறிய போது, துருக்கி மெதுவாகவே முன்னேறியது. 20 ஆம் நூற்றாண்டில்தான் கமால் அத்தாதுர்க் துருக்கியை விரைவாகத் தற்கால மயமாக்கினார். அதற்குள்ளாக ரஷ்யா மத்திய ஆசியாவைத் தனது கட்டுப்பாட்டிற்குள் கொண்டு வர முடிந்தது. துருக்கியை விட ரஷ்யா தொழில், கல்வித் துறைகளில் மிகுதியாக முன்னேறியிருந்தது.

இன்று ரஷ்யா துருக்கியைவிட உயர்ந்து விளங்குவது நமக்கு நன்கு தெரியும். ஆயினும், ரஷ்யாவில் ஆண்ட மகா பீட்டருக்குப் பதிலாக அக்காலத்தில் சீர்திருத்தவாதியான ஒரு சுல்தான் துருக்கியில் இருந்திருப்பாரெனில் இன்று துருக்கி ஒரு பெரிய அரசாக இருப்பதுடன் இன்று சோவியத் மத்திய ஆசியா எனப்படும் பகுதி அதன் கட்டுப்பாட்டிற்குள் இருக்குமென்பதில் ஐயமில்லை. இப்பகுதியிலுள்ள முஸ்லிம்கள், அவர்கள் ரஷ்யாவை விட துருக்கியுடன் அதிக தொடர்புள்ளவர்கள். மகா பீட்டர் காலத்திற்கு முன் சைபீரியாவின் பெரும்பகுதி ரஷ்யர்களிடமிருந்த போதிலும் பீட்டர் தமது சீர்திருத்தங்களினாலும், தற்கால மயமாக்கும் முயற்சிகதளினாலும் ரஷ்யாவை வலிமையாக்கவில்லையெனில் அப்பரப்பின் ஒரு பகுதியை அல்லது முழுவதையுமே துருக்கி, சீனா அல்லது ஜப்பான் கைப்பற்றியிருக்கும்.

மகா பீட்டர் காலம்போகும் போக்கிலே செல்லும் மன்னர் அல்லர். அவர் தம் காலத்திற்கு முற்பட்டவர். அவருடைய முன்னோக்கு வரலாற்றை மாற்றி அது சென்றிராத திசையில் திருப்பிவிட்டது. இக்காரணத்திற்காக பீட்டர் இப்பட்டியலில் ஓரிடம் பெறத் தகுதி வாய்ந்தவர் என்பது கருத்து.

பீட்டருக்கு இங்கு எந்த இடம் கொடுப்பது என்பதைப் பொறுத்தவரையில் அவரையும் இங்கிலாந்தின் அரசியான முதலாம் எலிசபெத்தையும் ஒப்பிட விரும்புகிறேன். எலிசபெத் குறிப்பாக மேல்நாடுகளில் பீட்டரைவிட மிகுதியான புகழ்பெற்றவர். பீட்டரைவிட எலிசபெத் வரலாற்றில் மிகுதியான விளைவுகளை ஏற்படுத்தினாரெனக் கருதுமாறு சீர்நோக்குடைய ரஷ்யரைக்கூட நம்பவைக்க என்னால் முடியாதென நினைக்கிறேன். பீட்டர் புதுமுறை காணும் திறமையுடையவர். தனித்தன்மையுடையவர். ஆனால், எலிசபெத் தம் நாட்டினரின் விருப்பங்களையே ஒருங்கே எதிரொலித்தார். ரஷ்யர் அதுவரை செல்ல நினைக்காத திசையிலே பீட்டர் அவர்களை வழி நடத்தினார். இடைப்பட்ட காலத்தில் உலக அரங்கில் இங்கிலாந்து ரஷ்யாவை விட பெரும்பங்கு பெற்றிராவிட்டால், இவ்விருவரையும் வரிசைப்படுத்துவதிலுள்ள இடைவெளி இதைவிடப் பெரிதாக இருந்திருக்கும்.

முதலாம் பேதுரு அல்லது பியோத்தர் அலெக்சியேவிச் ரொமானோவ் அல்லது முதலாம் பியோத்தர் (ரஷ்ய மொழியில்: Пётр Алексе́евич Рома́нов, Пётр I, அல்லது Пётр Вели́кий, அல்லது பியோட்டர் வெலிகிய்; (9 ஜூன் [யூ.நா. 30 மே ] 1672 முதல் பெப்ரவரி 8 [யூ.நா. ஜனவரி 28] 1725)[1] இறக்கும்வரை ரஷ்யாவையும் பின்னர் ரஷ்யப் பேரரசையும் ஆண்டவர். 1696ஆம் ஆண்டிற்கு முன் இவர் தனது தந்தையின் இன்னொரு மனைவிக்குப் பிறந்தவரும் நோய் வாய்ப்பட்டவருமான சகோதரர் ஐந்தாம் இவானுடன் கூட்டாக ஆட்சி நடத்தினார். பீட்டர் ரஷ்யாவை மேற்கத்திய மயமாக்கும் கொள்கையையும், நாட்டை விரிவாக்கும் கொள்கையையும் கடைப்பிடித்து வந்தார். இக் கொள்கை ரஷ்யச் சாரகத்தை (Tsardom) 3 பில்லியன் ஏக்கர் பரப்பளவு கொண்டதும் ஐரோப்பாவின் முக்கிய வல்லரசுமான ரஷ்யப் பேரரசாக மாற்றியது. இவர் 17 ஆம் நூற்றாண்டின் மிகப் பெரிய அரசராகக் கணிக்கப்படுவதுடன், சீனத்துச் சிங் பேரரசின் பேரரசர் காங்சி, பிரான்சின் பதினான்காம் லூயிஸ் ஆகியோருக்குச் சமமாக வைத்து எண்ணப்படுகிறார்.

வரலாறு
பேதுரு 1672 ஆம் ஆண்டு ரஷ்யாவின் முதலாம் அலெக்சிஸ் அரசருக்கும் அவரது இரண்டாவது மனைவியான நத்தாலியா கிரிலோவ்னா நரிஷ்கினாவுக்கும் மாஸ்கோவில் பிறந்தார். 1676 ஆம் ஆண்டு ஜனவரி 29 ஆம் நாள் முதலாம் அலெக்சிஸ் இறக்க அரசுரிமை அலெக்சிசின் முதல் மனைவியின் மகனும் பீட்டருக்கு மூத்தவருமான மூன்றாம் பியோடோருக்குக் கிடைத்தது. ஆனால் பியோடோர் வலுவற்றவராகவும், நோயாளியாகவும் இருந்தார். இவர் 6 ஆண்டுகளுக்குப் பின்னர் 1682 ஆம் ஆண்டு இறந்தார்.

அரசுரிமைப் பிணக்கு
பியோடோருக்குப் பிள்ளைகள் இல்லாததால் அரசுரிமை குறித்து நரிஸ்கின் குடும்பத்துக்கும், மிலோலவ்ஸ்கி குடும்பத்துக்கும் இடையே பிணக்கு ஏற்பட்டது. பீட்டரின் இன்னொரு அரைச் சகோதரரான ஐந்தாம் இவான் வாரிசு உரிமைப்படி அடுத்த இடத்தில் இருந்தார். ஆனால் அவரும் நோய்வாய்ப்பட்டு இருந்ததோடு உறுதியற்ற மனநிலை கொண்டவராகவும் இருந்தார். முடிவில் போயர் டூமா எனப்படும் ரஷ்யப் பிரபுக்கள் அவை 10 வயதேயான பீட்டரை அரசராகத் தெரிவு செய்தது. பீட்டரின் தாயார் பீட்டருக்காக அரசைக் கவனித்துக் கொண்டார். ஆனால் அலெக்சியின் முதல் மனைவியின் மகளான சோபியா அலெக்சேயெவ்னா என்பவர் ஸ்ட்ரெல்சி எனப்படும் ரஷ்யச் சிறப்புப் படையணியின் உதவியுடன் கலகம் விளைவித்தார். பீட்டரின் உறவினர் சிலரும், நண்பர்கள் சிலரும் இதில் கொல்லப்பட்டனர். இந்த வன்முறைகள் சிலவற்றைப் பீட்டரும் கண்டார்.

சோபியாவின் வெற்றி
இக் கலகத்தின் விளைவாக 1682 ஆம் ஆண்டு ஏப்ரல் - மே மாதங்களில் சோபியாவும் அவரது ஆதரவாளர்களும், பீட்டருடன், இவானையும் இணை அரசர்களாக ஏற்றுக் கொள்வதில் வெற்றி கண்டனர். சோபியா பராயம் அடையாத அரசர்களுக்காக ஆட்சிப் பொறுப்பைக் கவனிக்க நியமிக்கப்பட்டார். ஏழு ஆண்டுகள் சோபியா, அளவற்ற அதிகாரத்துடன் ஆட்சி நடத்தினார்.

அரச ஆடை அணிகளுடன் இளம் பீட்டர்.
தன்னுடைய பெயரில் பிறர் ஆட்சி நடத்துவது பற்றி பீட்டர் அவ்வளவாக அலட்டிக் கொள்ளவில்லை. அவர் கப்பல் கட்டுதல், கப்பலோட்டுதல், விளையாட்டுப் படைகளுடன் போர் விளையாட்டு விளையாடுதல் என்று பொழுதைக் கழித்து வந்தார். பீட்டரின் தாயார் அவரை முறையான அணுகு முறைகளைக் கையாளுமாறு வற்புறுத்தியதுடன், இயுடொக்சியா லோபுகினா என்பவரை 1689 ஆம் ஆண்டில் பீட்டருக்கு மணம் செய்தும் வைத்தார். இந்தத் திருமணம் தோல்வியில் முடிந்தது. 10 ஆண்டுகளுக்குப் பின் தனது மனைவியை கிறிஸ்தவத் துறவியாக்கித் திருமணப் பிணைப்பில் இருந்து விடுபட்டார்.

சோபியாவின் வீழ்ச்சி
1689 ஆம் ஆண்டு கோடையில், தனது அரைச் சகோதரி சோபியாவிடம் இருந்து அதிகாரத்தைப் பெற்றுக்கொள்ள பீட்டர் திட்டமிட்டார். கிரீமியாவில் இரண்டு படை நடவடிக்கைகள் வெற்றி பெறாததால் சோபியாவின் நிலை வலுக் குறைந்து இருந்தது. பீட்டரின் திட்டத்தை அறிந்த சோபியா "ஸ்ட்ரெல்சி"யின் தலைவர்களுடன் சேர்ந்து சதி செய்து மன்னருக்கு எதிராகக் குழப்பங்களை ஏற்படுத்தினார். இவரது திட்டங்களை முன்னரே அறிந்து கொண்ட பீட்டர் இரவோடிரவாக டிரொயிட்ஸ்கி (Troitsky) துறவி மடத்துக்குத் தப்பிச் சென்றார். அங்கிருந்தபடியே சிறிது சிறிதாக ஆதரவாளர்களைத் திரட்டிய பீட்டர் சோபியாவை அதிகாரத்திலிருந்து தூக்கியெறிந்தார். எனினும், பீட்டர், தொடர்ந்தும் இவானுடன் சேர்ந்து ஆட்சி நடத்தி வந்தார். பீட்டர், சோபியாவைக் கட்டாயப்படுத்தி பெண் துறவியர் மடத்தில் சேர்த்தார். அங்கே, அரச குடும்பத்துக்குரிய பெயர், நிலை அனைத்தையுமே விட்டுக் கொடுக்கவேண்டி ஏற்பட்டது.

பீட்டர் முழு அதிகாரம் பெறல்

பீட்டர் பால்ட்டிக் கடலைப் பார்த்துக் கொண்டிருக்கும் காட்சி.
இத்தனைக்குப் பின்னரும் பீட்டரால் அரசின் கட்டுப்பாட்டைப் பெற்றுக்கொள்ள முடியவில்லை. பீட்டரின் தாயே ஆட்சியை நடத்தி வந்தார். 1694ல் பீட்டரின் தாய் இறந்த பின்னரே பீட்டரின் கையில் முழுமையான ஆட்சிப் பொறுப்புக் கிடைத்தது. எனினும், செயற்திறன் இல்லாதிருந்தாலும், இவானும் இணையரசனாகவே இருந்து வந்தார். 1696 ஆம் ஆண்டில் இவான் இறக்க ஆட்சிப் பொறுப்பு முழுமையாகப் பீட்டரிடம் வந்தது.

உடல் தோற்றம்
பேதுரு மிகவும் உயரமானவராக இருந்தார் 6'8" (200 சமீ) உயரம் கொண்டிருந்த அவர் சமகாலத்து ஐரோப்பிய அரசர்கள் அனைவரையும்விட உயரமானவர். எனினும் அவரது உடல் முறையான அளவு விகிதங்களைக் கொண்டிருக்கவில்லை. இவரது கைகளும் பாதங்களும் சிறியனவாக இருந்தன. உயரத்துக்குப் பொருத்தமில்லாத வகையில் தோள் ஒடுங்கியிருந்தது. தலையும் சிறிதாக இருந்தது. இவற்றுடன் இவரது முகத்தில் தசை நடுக்கமும் காணப்பட்டது. இவற்றை வைத்துப் பார்க்கும்போது பீட்டருக்கு "பெட்டி மல்" எனப்படும் ஒருவகை வலிப்புநோய் இருந்திருக்கக் கூடும் எனச் சொல்லப்படுகிறது.

உடல் வலிமை
பேதுரு ஒரு அறிவாளியின் மூளையையும், இராட்சத உடல் வலிமையையும் கொண்டிருந்ததாக அறியப்படுகிறது. ஒருமுறை வெள்ளித் தட்டொன்றைக் கடதாசியைப் போல் மிக இலகுவாக சுருட்டிக் கசக்கிய நிகழ்வை அவரது வலிமைக்கு எடுத்துக் காட்டாகச் சொல்வர். இவரை யாராவது கோபப்படுத்தினால் அவரது அடியில் கோபப்படுத்தியவர் மயக்கம் அடைவார் என்றும் சொல்லப்படுகிறது.

திருமணங்கள் மற்றும் குடும்பம்

முதலாம் பீட்டர் அவரது மகன் அலெக்ஸியை விசாரித்தார், வரைகலை: நிக்கோலய் ஜெய் ( Nikolai Ge1871)
மகா பீட்டருக்கு இரண்டு மனைவிகள் இருந்தனர். அவருக்கு பதினான்கு குழந்தைகள் இருந்தனர். இவர்களில் மூன்று பேர் நீண்ட நாள் வாழ்ந்தனர். 1689 இல் மேன்மையான பெருந்தகைகளின் ஆலோசனையுடன் பேதுருவின் தாயார் முதல் மனைவி யூடோக்ஸியா லோபகினியாவை தேர்ந்தெடுத்தார்.[2]

இது பெருந்தகையின் மகளைத் தேர்ந்தெடுப்பதன் மூலம் முந்தைய ரோமனோவ் மரபுகளுடன் ஒத்திருப்பதாக உணர்ந்தார். இந்த நடவடிக்கையானது, உன்னத குடும்பங்களுக்கு இடையே ஏற்படும் குழப்பஙளைத் தடுப்பதோடு, குடும்பத்தில் புதிய இரத்தத்தை கொண்டு வரவும் வழி செய்யப்பட்டது.[3]

அவருக்கு ஜேர்மனியில் அண்ணா மோன்ஸ் என்று மற்றொறு மனைவி இருந்தார்.[2] 1698 ல் ஐரோப்பிய சுற்றுப்பயணத்திலிருந்து திரும்பியபின், பேதுரு தனது மகிழ்ச்சியற்ற திருமணத்தை முடிவுக்குக் கொண்டுவந்தார். அவர் த்ஸாரிஸ்தாவை (Tsaritsa) விவாகரத்து செய்து, அவரை ஒரு மழலையர் பள்ளியில் சேருமாறு கட்டாயப்படுத்தினார்.[2] த்ஸாரிஸ்தாவுக்கு மூன்று குழந்தைகள் பிறந்தனர். ஒருவர் குழந்தைப் பருவத்திலேயே இறந்துவிட்டார். அலெக்ஸி பெட்ரோவிச், த்ஸாரிவிச் (Tsarevich) ஆகியோர் ரஷ்யாவில் வாழ்ந்தனர்.

1702 மற்றும் 1704 ஆம் ஆண்டுகளுக்கு இடையில் மார்த்தா ஸ்கவரோன்ஸ்கயா (Skavronskaya) என்ற ஒரு விவசாயப் பெண்மணியை மனைவியாக்கிக் கொண்டார்.[4] மார்தா ரஷ்ய பழமைக் கோட்பாடு சார்ந்த தேவாலயத்தில் சேர்ந்து தன் பெயரை கேதரின்[5] என்று மாற்றிக் கொண்டார். பதிவுகள் எதுவும் இல்லை என்றாலும், கேத்தரின் மற்றும் பீட்டர் ஆகியோர் 23 அக்டோபர் 1706 முதல் 01 டிசம்பர் 1707 வரையிலான காலத்திற்குள் செயிண்ட் பீட்டர்ஸ்பர்க்கில் இரகசியமாக திருமணம் செய்துகொண்டதாக விவரிக்கப்பட்டுள்ளது. 1712ஆம் ஆண்டு பிப்ரவரி 9 இல் பேதுரு, கேத்தரினுக்கு உரிய மதிப்பளித்து மீண்டும் அவரை அதிகாரப்பூர்வமாக புனித பீட்டர்ஸ்பர்க்கில் உள்ள புனித ஐசாக் கதீட்ரல் தேவாலயத்தில் திருமணம் செய்து கொண்டார்.[6]

அவரது மூத்த குழந்தை மற்றும் வாரிசான, அலெக்ஸி (Alexei), தான் பேரரசராக வேண்டும் என்பதற்காக சதித் திட்டத்தில் ஈடுபட்டதாக சந்தேகிக்கப்படுகிறது. அலெக்ஸி மதச்சார்பற்ற நீதிமன்றத்தால் நடத்தப்பட்ட விசாரணையின்போது சித்திரவதைக்கு உட்படுத்தப்பட்டு கைது செய்யப்பட்டார்.[7] அவர் மரண தண்டனைக்கு உட்படுத்தப்பட்டார். பேதுருவின் அங்கீகாரத்துடன் தண்டனை நிறைவேற்றப்பட்டது. அலெக்ஸி சிறைச்சாலையில் இறந்துவிட்டார். பெரும்பாலும் சித்திரவதையின் போது பாதிக்கப்பட்ட காயங்களின் விளைவாக அலெக்ஸியின் மரணம் நிகழ்ந்திருக்கும். அலெக்ஸியின் தாய் யுடோக்ஸியாவும் தண்டிக்கப்பட்டார். 1704-ல் பேதுருவின் முந்தைய மனைவியான அன்னா மோன்ஸ், இதே போன்று தண்டிக்கப்பட்டார்.

1724-ல் பேதுரு தனது இரண்டாவது மனைவியான கேதரினை, பேரரசியாக நியமித்தார். ரஷ்யாவின் உண்மையான ஆட்சியாளராக இருந்தார். பேதுருவின் ஆண் குழந்தைகளும் இறந்திருந்தார்கள்.

பிள்ளைகள்
பேதுருக்கு இரண்டு மனைவியரும் அவர்கள் வாயிலாகப் பதினொரு பிள்ளைகளும் இருந்தனர். இவர்களில் மூத்தவனும், முடிக்கு உரியவனுமான அலெக்சிஸ், தந்தையைப் பதவியில் இருந்து தூக்கியெறியச் சதி செய்ததாக ஐயுறவு ஏற்பட்டது. இதனால் சிறையிடப்பட்ட அவன் சிறையிலேயே மர்மமான முறையில் இறந்துவிட்டான்.

வாரிசு விவகாரம்
அவருடைய இரண்டு மனைவிகள் மூலம் அவருக்கு பதினான்கு குழந்தைகள் பிறந்தனர். இவர்களுள், பவெல் என்றழைக்கப்பட்ட மூன்று மகன்களும், பீட்டர் என்றழைக்கப்பட்ட மூன்று மகன்களும் அடக்கம். இவர்கள் குழந்தைப் பருவத்திலேயே இறந்துவிட்டனர்.

St. Petersburg in the era of Peter the Great (1703-1725)

It is difficult to overestimate the influence of Peter the Great on the founding and formation of St. Petersburg. To begin with, Peter himself chose the site of the new city, laying the foundation stone for the Peter Paul Fortress and the city at its walls in May 1703.

According to one legend, Peter and his associates were boating around the Neva Delta, inspecting various islands. He came ashore on Zaychiy Ostrov (Hare Island), and suddenly noticed an eagle soaring high in the sky above him (the eagle, in double-headed form, is a symbol of the Russian government). This was interpreted as a good omen and the Tsar gave the command to build the fortress at this spot. Accidentally or intentionally, the location of the fortress was also strategically important, blocking the Neva's entrance to enemy fleets.

Peter the Great considering the building of St. Petersburg on the shore of the Baltic Sea
Peter the Great considering the building of St. Petersburg on the shore of the Baltic Sea
by Alexandre Benois
In the last years of the seventeenth century, Peter the Great had visited Western Europe and begun to dream of building a magnificent city along European lines. However, the earliest structures in the new city were humble in comparison to his grandiose plans. Petersburg is unique in that it has retained its first residential house. Only a few days after the official founding of the city, a small wooden cottage, combining elements of both Russian and Dutch architecture, was built for Peter, and has become famous as the Cabin of Peter the Great. The Tsar planned to construct a city of brick and stone, but as there were no brick factories anywhere in the vicinity, the Tsar ordered the cottage to be painted with red with white detailing in imitation of brickwork, as a form of visual instruction and admonition to the new city's inhabitants. The Cabin of Peter the Great still stands on the Petrovskaya Embankment, where within a protective brick pavilion one can view both the cabin and the personal belongings that Peter kept with him during the early days of the city's construction.

The founding of St. Petersburg by Peter the Great
The founding of St. Petersburg by Peter the Great
by Alexander von Kotzebue
Peter the Great founded the Admiralty, which until the beginning of the nineteenth century was in use as a shipyard and where Tsar Peter personally participated in the design and construction of ships for the Baltic Fleet. On the site of the former shipyard now stands a monument to Peter the Great as the "Tsar Carpenter". A clearing was cut through the forest from the Admiralty to the Alexander Nevsky Monastery and a road was laid which later became the city's most important avenue, Nevsky Prospekt. It is thought that Peter himself proposed the idea of the "Nevsky Trident," in which the three main avenues of St. Petersburg (Nevsky Prospekt, Gorokhovaya Ulitsa and Voznesensky Prospekt) all converge on the golden spire of the Admiralty. At the behest of the Tsar, houses in Petersburg were built in the European manner along the "red line" (that is, the curb or sidewalk) without traditional, pre-Petrine gardens fronting the houses. The Tsar ordered that houses be built according to standard architectural designs for the various segments of the population. Kikin Hall on Shpalernaya Ulitsa serves as an example of a typical house for the wealthy. The characteristic architecture of Petrine St. Petersburg can be evaluated based on the following buildings: The Twelve Colleges, the Menshikov Palace, Peter the Great's Summer Palace in the Summer Garden, and the Kunstkammer. On the left bank of the Neva, opposite Peter the Great's Cabin, the Tsar ordered that a park be built with marble statues and fountains. In the park, that was christened the Summer Garden, stands the modest, two-story Summer Palace of Peter the Great. The marble statues were replaced with copies in 2011, and a number of the fountains (destroyed in the flood of 1777) have recently been reinstalled.

Ceremonial entrance of four Swedish frigates to the Neva after the Victory of Grengam, 8 September 1720
Ceremonial entrance of four Swedish frigates to the Neva after the Victory of Grengam, 8 September 1720
by Alexey Zubov
Standing on the bank of the tiny Winter Canal that runs between the New Hermitage and the Hermitage Theatre, it is possible to detect a fragment of Peter the Great's Winter Palace, in which the Tsar lived from 1712 and also died. The walls of Peter's original palace were incorporated into the construction of the Hermitage Theatre, but during the most recent restoration, a fragment of the wall was left exposed to view.

Peter's personality has also left a deep mark on the "necklace" of palatial residences surrounding St. Petersburg. The Tsar founded the magnificent architectural ensemble at Peterhof, whose palaces and fountains were supposed to outshine Versailles. Peter gave his wife an old Swedish manor with hunting grounds, which was later transformed into the luxurious Tsarskoye Selo. On the island of Kotlin, Peter established the naval base of Kronstadt, and the neighboring town of Sestroretsk sprung up around a munitions factory, also founded by Peter the Great.

Winter Palace of Peter the Greatby Alexey Zubov

Peter introduced the tradition of firing the cannon from the walls of the Peter Paul Fortress every day at noon. This tradition was abolished at the end of the eighteenth century, but reintroduced in 1957. We rarely remember that it was Peter the Great who introduced Russia to the German tradition of decorating a Christmas tree for Christmas and the New Year (before Peter, Russians celebrated the new year on 1 September). Therefore, when we see a Christmas tree on Palace Square or in other squares about the city, we should remember the great Tsar Reformer.

There are a large number of monuments commemorating Petersburg's founder, the most famous of which is the equestrian statue created by the French sculptor Etienne Maurice Falconet and nicknamed "The Bronze Horseman." Another equestrian statue in baroque style by Bartolomeo Carlo Rastrelli stands in front of Mikhailovsky Castle. An unusual monument to Peter by Mikhail Shemyakin is located on the territory of the Peter Paul Fortress and reflects not only the Tsar's outward appearance, but also his character traits. On the Admiralty Embankment stands Leopold Bernshtam's statue to the "Tsar Carpenter," which depicts Peter as a young shipbuilder. On the territory of the National Congress Palace in Strelna, there is a modern sculptural group entitled "The Tsar's Walk" which captures Peter together with his wife, Catherine I. There are also monuments to Peter in the Lower Park at Peterhof, on Bolshoi Samsonievsky Prospekt, in front of the Pribaltiskiy Hotel, in the Main Hall of the Moskovsky Railway Station, and at the beginning of Bolsheokhtinsky Prospekt in Okhta.

Map of St. Petersburg in the 1720s by Johann Homann

Every year on 27 May, the date of the founding of St. Petersburg, and on 9 July, Peter the Great's birthday, grateful Petersburgers place flowers on his grave in the Peter Paul Cathedral. While some historians may argue for a reassessment of the benefits of Peter's reforms, and certain Russian nationalists despise him for "betraying" the nation's traditions and customs, in the city that he created he is almost universally admired and cherished. Moreover, while his descendants may have diverged significantly from his initial plans for St. Petersburg, it is Peter's vision, his urbanity and energy, his love of progress, science and craft, that have inspired much of what is best about the city.




Built on a swamp at the cost of thousands of lives, Peter the Great’s ‘antidote to Moscow’ has survived uprisings, sieges and floods to become Europe’s third largest city. But is history now catching up with St Petersburg?

.
Peter the Great enlisted conscripts, convicts and prisoners of war to build him a city from scratch on Hare’s Island.
 Peter the Great enlisted conscripts, convicts and prisoners of war to build his city from scratch on Hare’s Island. Illustration: Alamy
On 16 May 1703, while looking over sparse marshlands near the mouth of the Baltic Sea that he had taken from the Swedes, Tsar Peter the Great cut two strips of turf from Hare’s Island on the Neva river, laid them in a cross and declared: “Let there be a city here.” As he spoke, an eagle appeared overhead in an auspicious omen.

Or at least that’s the myth of St Petersburg’s founding. In reality, Peter the Great wasn’t even there, and most likely neither was the eagle. It was a group of soldiers under the command of his friend, General Alexander Menshikov, who began building what would become the Peter and Paul Fortress on Hare’s Island in May 1703. The tsar only arrived the following month.


Sign up to the Art Weekly email
 Read more
But although untrue, this myth perfectly encapsulates the origins of St Petersburg. Built on an inhospitable swamp at the cost of thousands of lives, it was brought into being through the iron will of Peter, who needed a warm-water port and a fortress against the Swedes. Moreover, it was to be his “window to Europe”: a new capital where Peter’s western-inspired reforms of the military, bureaucracy and national culture would take hold.

St Petersburg survived its adverse beginnings and then a revolution, a catastrophic siege in the second world war and seven decades of communist rule, to become the third largest city in Europe. Now, however, it faces the twin challenge of preserving its past while solving quality-of-life problems to ensure its future.

Peter the Great beside the Neva river in 1843.
 Peter I on the Bank of the Neva River (painted by Anton Ivanovich in 1843). Illustration: Heritage Images/Getty
“It’s the classic question of how to preserve and develop at the same time,” says Svyatoslav Murunov, an urbanist based in the city. “The historic centre of St Petersburg is mummified. It’s not developing and it’s even deteriorating; it has viruses like commercial advertising and high-rise construction that ruin the view.”

The establishment of St Petersburg is a story that has been both celebrated and deplored in Russia, with history books trumpeting the achievement while authors lament its unnatural and bloody creation. Fyodor Dostoyevsky called it the “most abstract and premeditated city in the whole world”, and national poet Alexander Pushkin both eulogised and condemned it in his famous work The Bronze Horseman, which describes the disastrous flood of 1824 and the bronze statue of Peter that stands on Senate Square.

Starting with the construction of the Peter and Paul Fortress, Peter dragooned thousands of conscripts, convicts and prisoners of war to erect the city from scratch in a place where snow can fall as early as September and as late as May. Tree trunks had to be sunk into the swampy ground before it could support structures.

Advertisement

Living in ramshackle quarters and working with inadequate tools – often digging by hand and carrying the dirt in the front of their shirts – these involuntary labourers died in their thousands, carried off by disease or frequent flooding. As a result, St Petersburg became known as the “city built on bones”.

Antidote to the chaos of Moscow
Peter had got the idea for his reforms and his new capital during his travels through Europe, when he worked for a time in a shipbuilding yard in Amsterdam. Wanting his new city to be similarly based around the sea, he initially forbade bridges, even though a variety of officials and even his own physician died while navigating the treacherous Neva in small boats.

The city plan was based on Amsterdam’s, with straight prospects radiating outward from a centre – in this case, the Admiralty shipyard – and criss-crossed by canals. Peter’s system of artificial canals on Vasilyevsky Island silted up and were eventually made into roads, but the numerous channels on the southern side of the Neva became major aquatic arteries after the city centre was moved there. These canals, now hemmed in by stone embankments, have given the city its nickname: “the Venice of the North”.

St Petersburg, 1753: the city was initially built without any bridges.
FacebookTwitterPinterest
 St Petersburg, 1753: the city was initially built without any bridges. Illustration: Alamy
Seeking an antidote to Moscow’s chaotic, organic construction, Peter laid down three main rules for his fledgling city: buildings must be constructed next to each other with their faces along a “red line”; streets must be straight, not curved; and everything must be built of stone.

Advertisement

Foreign architects including the German Andreas Schlüter and the Swiss Italian Domenico Trezzini were instrumental in developing the city’s layout, and its distinctively grandiose “Petrine Baroque” architecture. It is this style of building, with its white columns, arched windows and pastel-coloured walls (typically begrimed by the harsh climate) that gives the city much of its atmosphere of picturesque decay.

“[Peter’s] main task was to make Petersburg a real city, because Russian cities at that point where just a pile of buildings, naturally grown,” says the architect Daniyar Yusupov. “Schlüter made a grid city so that a courtyard was within each building – except that there were cows, sheds and other very non-urban things in the courtyards at that time.”

Just as the northern city’s dark and dismal winters give way to its glorious White Nights, when daylight is interrupted by only few hours of twilight, those difficult early days gave way to a flowering of a new state and cultural institutions. In 1712, Peter officially moved Russia’s capital to St Petersburg, and the country’s great aristocratic families soon followed with their own palaces – especially after the emperor banned building in stone everywhere but there.

An engraving showing St Petersburg’s Senate House.
FacebookTwitterPinterest An engraving showing St Petersburg’s Senate House. Illustration: Alamy
Advertisement

Perhaps no building better represented the extravagant lifestyles of the new capital and its western-inspired cultural boom than the palace of Russia’s richest family, the Sheremetevs, which is locally known as the Fountain House. Built in the 1740s with a baroque yellow-and-white facade, the inside of the mansion was adorned with European furnishings and works by artists including Raphael, Van Dyck and Rembrandt.

It became a centre of high society, hosting lavish dinners and balls, not to mention concerts, plays and operas performed by the Sheremetevs’ serfs (bonded peasants). The family trained hundreds of them as artists, craftsmen and performers each year, and its theatrical troupe was the foremost in the nation.

Alongside the luxury of the imperial court and nobles’ palaces, however, the working classes laboured in poverty – a situation that spiralled out of control around the turn of the 20th century, as industrialisation drew ever more peasants to the capital to work in factories. This time also saw the appearance of the narrow, oddly shaped “well courtyards” that St Petersburg is famous for, as developers tried to squeeze in low-income apartments behind more expensive street-view flats.

According to Alexander Karpov, an urban planning expert and advisor to the St Petersburg legislature, the “urban planning mistake” of chaotic new construction was a direct cause of the October Revolution in 1917, when Bolshevik forces captured the Winter Palace and established the world’s first socialist state. “The city couldn’t create conditions of life for the huge crowd of people, and they weren’t able to adapt socially or economically,” Karpov says. “These people made up the critical mass that then exploded.”

Soldiers in St Isaac’s Square during the October Revolution of 1917.
FacebookTwitterPinterest
 Soldiers in St Isaac’s Square during the October Revolution of 1917. Photograph: Hulton Getty
Urban planning mistakes continue to plague the city to this day, albeit with less momentous consequences. During the Soviet era, the main change to the city’s landscape, as in most parts of the USSR, was the widespread construction of “micro-districts”: huge standardised blocks of identical flats for 10,000-20,000 people constructed around vital infrastructure, penetrated only by small service roads.

As a result, most residents live in a vast band of “sleeper” neighbourhoods and have to travel through the “grey zone” of under-utilised factories to reach their jobs in the centre, leading to congestion in the underground and on the streets. St Petersburg once had more than 400 miles of tram lines, the largest such network in the world – but many of these have been torn up since the Soviet breakup.

 St Petersburg is the most abstract and premeditated city in the whole world
Dostoyevsky
“The density and connectivity of the street network needs to be raised, not in the centre but in the manufacturing belt,” says Karpov. “They’re building the underground very slowly; it’s an embarrassing tempo. Lines for buses, trolleybus and trams would be simpler, but these aren’t being built.”

Meanwhile, the downtown has its own problems, even though the entire historic centre is a Unesco world heritage site. According to the architectural preservation group Lively City, 10 to 15 historic buildings are lost each year, ruined in bad-faith renovations or simply torn down to make way for new-builds. Although St Petersburg passed a law in 2009 protecting “objects of cultural heritage” in the centre, owners can get around this and tear down buildings if they can prove them to be hazardous.

“Buildings are sometimes saved but often it’s a long war, unfortunately,” says Natalya Sivokhina, a Lively City activist. “We protect a building but then they try again to destroy it, or they disfigure it. When we achieve something, usually some business or lobby or interested officials are involved, and it’s hard to get a final victory.”

The authorities have even been found to be complicit in prohibited demolitions. In February, a district court ruled that the city’s preservation committee illegally allowed an investor to tear down the top floor and one wing of an 18th-century mansion on Glinka Street last year, planning to make it into a hotel. The building was once the home of the great admiral Nikolai Mordvinov and is protected as a monument of regional significance.

An artist’s impression of the new Lakhta Centre in St Petersburg.
FacebookTwitterPinterest An artist’s impression of the new Lakhta Centre, set to become Europe’s tallest building when completed in 2018
But the bete noir of local activists is the Lakhta Centre, a new headquarters for the state gas champion Gazprom that is planned to be the tallest building in Europe upon completion in 2018 – in a city with no other skyscrapers. Originally located directly across the Neva river from the governor’s office, the project was moved to the north-west outskirts after a public outcry.

Many activists still see this as a defeat, since the Gazprom tower will nonetheless alter the skyline that is visible from the promenades that line every river and canal. The “panorama” is greatly treasured in St Petersburg: the city’s layout, in both the imperial- and Soviet-era districts, includes many astoundingly long lines of sight. Standing on the highway at Pulkovo airport on the southern edge of the city, it is possible to see the spire of the cathedral in the Peter and Paul Fortress, more than 10 miles away.

“The whole city is built on these themes,” Karpov says. “It’s one of the ways to reflect the imperial concept … The greatness was visible in this concept, in these great orientation points. And this is very deeply rooted. It’s what makes up the genetic code of the city.”

According to local historian and author Lev Lurye, St Petersburg has more than 15,000 buildings that date back before 1914 – and most of them need to be renovated. A city programme to do repair work has moved agonisingly slowly, and flats in historic buildings generally sell for less due to their poor condition. “For sale” and “for rent” signs can often be spotted in windows even on Nevsky Prospect, the city’s main street.

“The factor of capitalisation is not right,” Yusupov says. “They can sell for lots of money just because it’s the city centre – but the quality and social infrastructure don’t match up.”

St Petersburg’s layout includes many astoundingly long lines of sight.
FacebookTwitterPinterest
 St Petersburg’s layout includes many astoundingly long lines of sight. Photograph: Alamy
A smattering of projects have sprung up in recent years to utilise the many empty palaces, merchant houses and other structures downtown. Oligarch and Chelsea Football Club owner Roman Abramovich is bankrolling the ambitious redevelopment of New Holland, an island in the centre that currently holds brick naval facilities from the 18th century.

Other entrepreneurs have taken a more low-budget approach, starting cultural centres in old buildings such as the former Smolny bread factory, which now holds Loft Project Etagi: a makeshift honeycomb of gallery space, cafes, hipster stores and a hostel. Taking advantage of a cheap 11-month rental agreement and doing all repairs themselves, the administrators of Taiga Creative Space have transformed a mansion built in 1730 on the Neva embankment into office and retail space for creative-minded businesses, including a second-hand guitar store and a screenprinting studio. Coordinator Daria Kachavina says that many other languishing buildings could be put to similar use, were it not for the reluctance of property owners to rent for less than the market price.

 If St Petersburg continues to just be a city-museum, no one will come here to live any more
Olga Mnishko
“[Historic buildings] are empty because landlords have gotten used to certain standards. They can’t expand their horizons and think maybe they could rent cheaply to artistic people and then five years later give it to mid-level businesses,” she says.

Besides preserving its historic architecture, St Petersburg has also been slow to improve quality of life, and a controversial plan to reconstruct the city centre was recently cancelled. Lurye says that rather than a grandiose plan, the city simply needs more parks, more public transport and fewer fences between its intricate network of courtyards to encourage more foot traffic.

“The main problem of downtown is an absence of green space,” he says. “We are the least green city in Europe, among the big cities.”

One positive side-effect of the Gazprom tower protests was that they catalysed the formation of a civil society and residents’ involvement in urban planning politics. The ruling United Russia party, which dominates lawmaking bodies in most other regions, has only 20 out of 50 seats in the St Petersburg parliament, meaning the local government is more receptive to residents than in other places.

“We are number one in civil society activity, in terms of projects that are copied in other Russian cities, and these are volunteer projects,” says Krasimir Vransky, founder of the Beautiful Petersburg website and mobile app, which allows residents to file complaints to the city over local problems. Started after Vransky successfully complained about a store illegally selling alcohol in his courtyard, he says the group has solved 30,000 local problems and has now branched out into urban planning research.


Story of cities #9: Kingston, Jamaica – a city born of 'wickedness' and disaster
 Read more
Another activist group working to adapt the city for modern living is Velosipedizatsia (“bicyclisation”), which aims to reduce traffic gridlock and crowding on public transport by promoting bicycles – still a relatively infrequent sight on St Petersburg’s high granite sidewalks. Thanks to the group’s lobbying and promotional efforts, the city plans to create more than 20 miles of bicycle routes this year; the first three of 16 planned routes.

For Olga Mnishko, a coordinator at Velosipedizatsia, urban innovations such as bike paths are critical if St Petersburg’s population is to continue to grow and thrive amid Russia’s economic recession. “In Russia this isn’t understood, because in Russia there are two cities that are important: Moscow and St Petersburg,” she says.

“But in the future, I think there will be many cool cities, and if St Petersburg continues to just be a city-museum, no one will come here to live. The city was built in the 18th century – but now it’s the 21st century, and there are different demands being placed on it. We need new values so that people stay here, and don’t move to Copenhagen.”

Does your city have a little-known story that made a major impact on its development? Please share it in the comments below or on Twitter using #storyofcities

News is under threat ...
… just when we need it the most. Millions of readers around the world are flocking to the Guardian in search of honest, authoritative, fact-based reporting that can help them understand the biggest challenge we have faced in our lifetime. But at this crucial moment, news organisations are facing an unprecedented existential challenge. As businesses everywhere feel the pinch, the advertising revenue that has long helped sustain our journalism continues to plummet. We need your help to fill the gap.

We believe every one of us deserves equal access to quality news and measured explanation. So, unlike many others, we made a different choice: to keep Guardian journalism open for all, regardless of where they live or what they can afford to pay. This would not be possible without financial contributions from our readers, who now support our work from 180 countries around the world.

We have upheld our editorial independence in the face of the disintegration of traditional media – with social platforms giving rise to misinformation, the seemingly unstoppable rise of big tech and independent voices being squashed by commercial ownership. The Guardian’s independence means we can set our own agenda and voice our own opinions. Our journalism is free from commercial and political bias – never influenced by billionaire owners or shareholders. This makes us different. It means we can challenge the powerful without fear and give a voice to those less heard.

Reader financial support has meant we can keep investigating, disentangling and interrogating. It has protected our independence, which has never been so critical. We are so grateful.


We need your support so we can keep delivering quality journalism that’s open and independent. And that is here for the long term. Every reader contribution, however big or small, is so valuable. Support the Guardian from as little as $1 – and it only takes a minute. Thank you



.