MEENA KUMARI ,HINDI ACTRESS AS " TRAGEDY QUEEN " BORN 1932 AUGUST 1 -1972 MARCH 31

MEENA KUMARI ,HINDI ACTRESS AS " TRAGEDY QUEEN " BORN 1932 AUGUST 1 -1972 MARCH 31

மீனாகுமாரி ஓர் இந்தியத் திரைப்பட நடிகை. இவர் தன் வாழ்நாளில் ஏறத்தாழ 92 படங்களில் நடித்துள்ளார். இவர் சிறந்த நடிகைக்கான பிலிம்பேர் விருதுகளைப் பெற்றுள்ளார். இவரது தந்தை நாடகக் கவிஞராகவும் உருது மொழிப் புலவராகவும் விளங்கினார்.
இந்தி திரையுலகில் “சோகங்களின் அரசி” (குயின் ஆஃப் டிராஜிடி) என்றழைக்கப்பட்ட மீனாகுமாரி இறந்து நாற்பத்து ஐந்து ஆகி விட்டாலும் இன்னும் ரசிகர்களிடையே அவருக்குத் தனியிடம் இருக்கிறது. உண்மையில் அவரது வாழ்க்கையே ஒரு சோகமான கதையாகும்.

வட மாநிலத்திலிருந்து புலம் பெயர்ந்த இசைக் கலைஞரா ன இவரது தந்தை அலி பக்ஸ் அதிர்ஷ்டத்தை தேடி மும்பை வந்த போது கிருஸ்துவ பெங்காலி நடன மங்கை பிரபாவதியைச் சந்தித்தார். இருவரும் காதலித்து திருமணம்செய்து கொள்வதற்குமுன் இக்பால்பேகம் என்ற பெயரி ல் பிரபாவதி முஸ்லீமாக மதம் மாறி னார். அதிர்ஷ்டவசமாக இவர்கள் மும் பையில் ரூப்தாரா பிலிம் ஸ்டுடியோ அருகில் குடியிருந் ததால் இவர்களது இரண்டாவது சிறிய பெண் குழந்தை மஹா ஜாபீன் ஸ்டுடியோ அருகில் விளையாட செல்வதுண்டு. எதிர்பார்த் தபடி இசைத் துறையில் வாய்ப்பு கிடைக்காததால் குடும்பத்தை காப் பாற்ற வழி தெரியாமல் அலி பக்ஸ் தவித்தார். சிறுவயதிலேயே தனது மூன்று மகள்களையும் சினிமாவில் நடிக்கவைக்க முய ற்சித்தார். ஆறுவயது மகள் மஹா ஜாபீன் பானு, டைரக்டர் விஜய் பட் கண்க ளில் பட, “லெதர் பேஸ்’ (1939) என்ற படத்தில் நடிக்க வைத்தார்.
பேபி மீனா என்ற பெயரில் குழந்தை நட்சத்திரமாக அறிமுக மானவர் பின்னர் காதலும் இசையும் கலந்த “பைஜு பாவ்ரா’ (1952) படத்தில் மீனா குமாரி என்ற பெயரில் கதாநாயகியாக நடித் தார். முதல் படமே அவருடைய நட்சத் திர அந்தஸ்த்தை உயர்த்தியது. பின்னர் ஹோமிவாடியாவின் “அலா வுதீனும் அற்புத விளக்கும்’ (1952) ஊதியமாக 10 ஆயிரம் ரூபாய் பெற்றார். புராணம், சரித்தி ரம் போன்ற படங்களில் பின்னர் சமூகப் படங்களில் நடித்தபோது சோக அரசியாக மாறியது ஆச்சரியமான விஷயம்தான்! அவரது தாய் பெங்காலி என்பதால் இயற்கையான மென்மையான முகத்  தோற்றமும் இனிமையான குரலும் அவருக்கு பிளஸ் பாயின்ட்டாக அமைந்தன.
ஐம்பதுகளின் துவக்கத்திலேயே மீனா குமாரி, தன் வாழ்க்கையில் பல எதிர்ப்புகளை சந்திக்க வேண்டியதாயி ற்று. பைஜு பாவ்ராவில் இணை கதா நாயகியாக நடிக்க ஒப்பந்தம் செய்த போதே பலர் எதிர்ப்பு தெரிவித்தனர். படம் வெற்றி பெற்றது. பெங்காலி படத் தயாரிப்பாளர் பிமல் ராய் முதன் முதலாக மும்பை திரையுலகில் காலடி வைத்தபோது, வங்க மொழியில் பிரபலமான “பைஜு பாவ்ராûஸ’ தான் இந்தியில் இயக்கி தயாரித்தார். அடுத்து அவர் தயாரித்து இயக்கிய பரினிதா (1953) மீனாகுமாரியை மேலும் உயர த்திற்கு கொண்டுசென்றது. இந்த இருபடங்களுமே அடுத்தடு த்து இரண்டாண்டுகள் சிறந்த நடிகைக் கான பிலிம்பேர் விருதை பெற் றுத்தந்தது.

இவரது அடுத்த படமான ஜியா சர்ஹாடியின் “புட்பாத்’ (1953) வர்த்தக ரீதியில் தோல்வி கண் டது. இவரைப் பொறுத்த வரை தனிப்பட்ட முறையிலும் தொழில்ரீதியாகவும் நடிகை என்ற அந்தஸ்த்தை உயர்த்தவே செய்தது. முதல் இரு படங்களின் வெற்றியால் இவரது தந்தை அலிபக்ஸ் அருமையான சூழ்நிலை யில் வசதியான சிறு பங்களா ஒன்றை மெக்பூப் ஸ்டுடியோ அருகில் வாங்கினார்.
அதேநேரத்தில் இவரது வாழ்க்கையி லும் ஒரு திருப்பம் ஏற்பட் டது. “மகால்’ பட வெற்றியைத் தொடர்ந்து இந்தித் திரையுலகில் பிரபலமாக விளங்கிய கதாசிரியரும் டைரக்டரு மான கமல் அம்ரோஹியை மீனா குமாரி சந்திக்க நேர்ந்தது. 18 வயதான மீனாகுமாரியை விட கமல் அம்ரோஹி 15 வயது மூத்தவர். ஏற்கெனவே திருமணமானவர். இருவருக்குமி டையே மலர்ந்த காதல் திருமணத்தில் முடிந்தாலும் இரண்டா ண்டுகள் தங்கள் திருமணத்தை இருவருமே ரகசியமாக வைக்க வேண்டிய தாயிற்று.
இதற்கிடையில் மீனாகுமாரியின் அம்மா நோய்வாய்ப்பட்டு இற ந்து போனார். குடும்பப் பொறுப்பை இவரது தந்தை ஏற்க வேண்டி யதாயிற்று. அதேநேரத்தில் தான் திருமணம் செய்து கொள்ளப் போவதாக மீனாகுமாரி கூறியது அவரை அதிர்ச்சிக் குள்ளாக்கி யது. ஏற்கெனவே திருமணமான தை சொல்லியதோடு குடும்பத் திற்கு தேவையான பணஉதவியை நடிப்பதன் மூலம் கிடைக்கும் ஊதியத்தின் மூலம் தொடர்ந்து அளிப்பதாகவும் உறுதியளித்தார். அந்த நேரத்தில் மீனாகுமாரியும் தொடர்ந்து பல வெற்றிப் படங் களில் நடித்து உச்சத்தில் இருந்தார்.
அவரது திருமண ரகசியமும் வெளி யாயிற்று

திலீப்குமாருடன் “ஆசாத்’ (1955), புது முகமாக அறிமுகமான சுனில் தத்துடன் “ஏக் கி ராஸ்தா’ (1956), ராஜ்கபூருடன் “சாரதா’ (1957) போன்ற படங்கள்  மீனாகுமாரியின் திறமையை வெளிப்ப டுத்தின. வழக்கமான நடிப்புடன் சற்று நகைச்சுவையையும் கலந்து நடித்ததா ல் புதிய பரிமாணத்தைத் தொட முடிந்த து. சாதாரண கதாபாத்திரங்களில் நடித்துவந்தவருக்கு திலீப்குமா ருடன் நடித்த “கோஹினூர்’ (1960) சோக பாத்திரத்திலும் சோபி க்க முடியுமென்பதை நிரூபித்தது. “சோட்டி பஹூ’, “அப்ரர் அல்லி’ குருதத்தின் “சாஹேப் பீபீ அவுர் குலாம்’ “ஸ்லேவே’ ஆகிய படங்  களில் மீனாகுமாரியின் வித்தியா சமான நடிப்பை காணமுடிந்தது. அதேநேரத்தில் “சோட்டி பஹூ’ படத்தின் கதாபாத்திரம் போலவே அவரது வாழ்க்கையும் திசை மாறியது.
அவரது மணவாழ்க்கையில் ஏற்பட்ட தோல்வியிலிருந்து மீள குடிப் பழக்கத்திற்கு அடிமையானார். “சாகேப் பீபீ அவுர் குலாம்’ படம் மேலும் அவரது குடிப் பழக்கத்தை அதிகப்படுத்தியது. அதே சமயத்தில் நடிப்புத் திறமைக்காக பல விருதுகள் அவரைத் தேடி வந்தன.

1964-ஆம் ஆண்டில் கமல் அம்ரோஹியிடமிருந்து இவர் பிரிந்தது தவிர்க்க முடியாத நிகழ்ச்சியாகும். அப்போது அவர் “பாகீஸô’ படத்தில் நடித்துக் கொண்டருந்தார். நீண்ட நாள் தயாரிப்பில் இருந்த அந்தப் படம், 1972-ஆம் ஆண்டில் வெளி வந்தது. கமல் அம்ரோஹியிடமிரு ந்து பிரிந்த வுடன் புதுமுகமாக அறி முகமான தர்மேந்திராவுடன் “பூல் அவுர் பத்தர்’ (1966) படத்தில் நடிக்கும்போது தன் கடந்த கால வாழ்க்கையை மறக்கவும் புதிய வாழ்க்கையை அமைத்துக் கொள்ளவும் தர்மேந்திராவை காதலித்தார். ஆனால் இந்த உறவும் நீடிக்க வில்லை.
திரையுலகத்திற்காகத் தன்னை அர்ப்பணித் துக் கொண்டாலும் தன் சொந்த வாழ்க்கை பிரச்னைகளிலிருந்து அவரால் மீள முடிய வில்லை. படப்பிடிப்புக்கு நேரத்திற்கு வராமல் குடிப்பழக்கத்தை அதிகப்படுத்திக் கொண்டார். தனிமை வாழ்க்கை அவரைக் கவிஞராக மாற்றியது. தன் மன வெளிப் பாடுகளை கவிதைகளாகவும் பாடல்களாக வும் எழுதினார். நூல் வடிவில் சில கவிதை கள் வெளியானபோது அதில் பெரும்பாலும் சோகத்தையே காண முடிந்தது.

1967-68 ஆண்டுகளில் திரையுலகம் மாபெரும் மாற்றத்தைக் கண்டது. உடல் நலக் குறைவு காரணமாக அவர் ஐரோப்பாவுக்கு சென்றிருந்தபோது இவருக்கு ஆதரவளித்த டைரக்டர்களில் பிமல் ராய், குருதத், மெஹ்பூப் போன்றோர் காலமாயினர். மெஹ் பூப் தயாரிப்பில் 1954-ஆம் ஆண்டு “அமர்’ படத்தில் நடிக்க ஒப்பந்தம் செய்யப்பட்டிருந்தாலும் அவரது இயக்கத்தில் இவர் நடித்ததில்லை. திரையுலக மாறுதல்களுடன் இவ ரால் ஒத்துப் போக முடியவில்லை. திறமையற்றவர்களுக்கு வாய்ப்பளி த்து வர்த்தகரீதியாக மாறிய திரை யுலகம் இவருக்குப் பிடிக்க வில்லை. இனி தன்னை போன்ற சுய மரியாதை உள்ளவர்களுக்கு திரையுலகில் வாய்ப்பில்லை என்று  கருதி ஒதுங்கினார்.
இந்திய திரையுலகில் 20 ஆண்டுகளில் 80 படங்களுக்கு மேல் நடித்த மீனா குமாரிக்கென்று தனிப்பெருமையும் உயர்ந்த இடமும் அளிக்கப்பட்டது. தன் னுடைய 40-ஆவது வயதை நெருங்க சில மாதங்களே இருந்த நிலையில் 1972-ஆம் ஆண்டு மார்ச் மாதம் மீனா குமாரி காலமானார். தன் வாழ்நாளில் அவர் திறமையான நடிகையாக மட்டுமன்றி, மனித நேயமுள்ள வராகவும் விளங்கினார்.

‘The Chinese Doll’, Meena Kumari, was one of the most enigmatic stars to grace the silver screen. She was known for her strikingly good looks and is often remembered as Cinderella of Indian Cinema. Mahajabeen (the moon faced), a shining orb of excellence lighted many onscreen persona without an inkling of the blisters and scars of sorrow hidden within her golden heart. She captivated audiences with her beautiful, expressive eyes and portrayed strong yet vulnerable women often devastated by romance. She could evoke the complex emotions without uttering a single word. She earned the reputation of being the ‘Tragedy Queen’ for her frequent portrayal of sorrowful and tragic roles. Her medieval beauty, heart-warming smile, droop of her kiss-curl, anguish-laden seductive voice and charismatic screen presence captured millions of hearts. Tragedienne on screen, mimic in real life, poetess in pursuit of love or Mahjabeen to family, Manju to husband and Meena Kumari to millions, the actress continues to be a riddle. 

She was born as Mahjabeen Bano on 1 August 1932 in Meetawala Chawl, Dadar(East), Mumbai. Her parents Ali Bux and Iqbal Begum were struggling artistes. Immediate after birth, she was abandoned at a Muslim orphanage by her father, before a twinge of conscience made him return. To his shock, he found ants crawling creepily all over her body. This haunting childhood incident remained itched in Meena’s subconscious mind. Despite her protestations of wanting to go to school, her parents started peddling her to film studios. She debuted as child artist in Vijay Bhatt’s film ‘Leather Face’ (Farzand-E-Watan-1939) and on her first day she was paid Rupees twenty-five. Bhatt rechristened Mahjabeen as Baby Meena on the sets of ‘Ek Hi Bhool’.
In 1946, Meena Kumari started her adolescent career with ‘Bachchon Ka Khel’. Thereafter, she appeared in several social, mythological and fantasy films like Duniya Ek Sarai, Bichhade Balam, Magroor, Madhosh, Tamasha, Veer Ghatotkach, Shri Ganesh Mahima and Lakshmi Narayan etc. with modest success at the box-office. However, her mentor Vijay Bhatt’s ‘Baiju Bawra’ (1952) catapulted her to the top of Bollywood. A stunning portrayal of a coy girl Gauri, who falls in love with Baiju and his music, gave bashful Meena Kumari the tragic-diva tag. After the mega success of this movie, she became brand ambassador for many prestigious Corporate like Hindustan Lever, Dunlopillo UK etc. The film and trade magazines vied to carry her photogenic face and sylphlike figure on their covers.

Kamal Amrohi was introduced to Meena Kumari on the sets of Tamasha. He offered her a lead role in his shelved movie Anarkali. Meanwhile, she met with a car accident, which left her with a banded left pinky. During her convalescent in a Pune Hospital, love blossomed between Kamal and Meena. They got secretly married on 14 February, 1952, although Kamal was already a married man and had three children. They produced Daaera (1953), an ode to immortalise their own love-story. Kamal was a very possessive and oppressive husband. He tried to set rules for her film career and even allegedly maltreated her. A fairytale romance soon turned sour and she was starved of genuine love and respect.

Bharat Bhooshan-Meena Kumari- Baiju Bawra

Starting her crusade as Gauri of ‘Baiju Bawra’, she went on to be the Lalita of ‘Parineeta’ whose emotional attachments are caught in the crossfire of familial acrimony. On betrothal to an old man, young Sheetal of ‘Daaera’ felt suffocated, while Malti of ‘Ek Hi Raasta’ suffered the social brutality and the stigmatized life of a young widow. She was ‘Sharda’, the epitome of the powerless woman in a patriarchal society. Hannah of ‘Yahudi’ was caught in the love tangle built on the lies of a royal prince. A low-cast Chawali in ‘Chaar Dil Chaar Raahen’ banished for her emotional couplings with a higher caste. As Geeta of ‘Bhabhi Ki Chudiyan’, she was an ostracized childless woman pining for motherhood. She looked ethereal in her role as a sensitive and caring nurse Karuna in ‘Dil Apna Aur Preet Parai’.
The 1960s were the most prolific years for Meena Kumari. Her dramatic successes in almost every genre of acting made her the undisputed queen of that era. She would wear her roles like a dress and her ability to emote the spontaneity and fragility that her characters required was unmatched. She proved lucky for most of her first-timer producers, may it be O.P. Ralhan, Panna Lal Maheshwary, Devendra Goyal, Homi Wadia, Talwar, Gurudutt and Prasad Productions as their joint ventures were extremely successful at the box office. At the peak of her career, producers used to wait outside her house. She was the highest-paid actress and the first to buy an Impala car. However, she loathed ostentation and sheeny geniality of the film world.
She was too young and vivacious to be baptized as the ‘Tragedy Queen’. Her cup of life proved to be diminutive, unable to hold all the sorrows that the world put in it. The injuries inflicted upon her by the family, who only saw Meena, a wonderful prodigal performer and the man she loved only saw the beauty to cherish and never realized there was a woman desperately seeking completion of her identity. Her personal life lay in ruins, shattered and smothered by the same machinations that were the fodder of her onscreen story-lines.

Meena was so professionally dexterous that tears came to her naturally in front of the camera and she never used glycerin to shed tears. The neglected and lonely Chhoti Bahu of ‘Sahib Biwi Aur Ghulam’ clamouring for her philandering husband’s love, torn apart the fabric of social norms. She used concentrated Eau de Cologne under her nose to support a drooping heavy look. In Chitralekha, Meena was a courtesan with bewitching beauty, of whom the stately prince is smitten. Ashok Kumar, a Yogi oscillating between lust and spirituality, falls for her physical charms. Her exploration of the suffering and scorned women, continued with Aarti, Main Chup Rahungi, Dil Ek Mandir, Benazir, Purnima, Kaajal, Bheegi Raat, Baharon Ki Manzil and Phool Aur Pathar etc.

Apart from serious roles, she could do comic roles with aplomb too. It is difficult to believe that this very devastated woman was once the vivacious Soni of Madhosh and bubbly young Kiran of Tamasha. She got a tremendous sense of humour and her comic timing was impeccable. Kohinoor, a typical fairy tale, had ample comical and funny scenes by Meena Kumari. In Azaad, she looked swashbuckling and pranced gaily with Robinhood Dilip Kumar. She made expressive eyes in the light-hearted Miss Mary, an out-and-out comedy and Akeli Mat Jaiyo, a romantic comedy. She did six films including Shararat and Ilzam, with the boisterous Kishore Kumar.
She was also a poetess of great flair. Poetry was the crutch that Meena Kumari held on to as she hobbled between her career and her tumultuous private life. She wrote in simple language instead of ornate Urdu embellishments and her poetry thrived on strong and vivid imagery. A quintessential actress, with unique metallic tinge voice, perfectly suited for reciting ghazals and nazms. In her own rapturous voice, she rendered eight ghazals in “I write, I recite” album under the baton of Khayyam. She also gave playback in films like Bahen, Duniya Ek Sarai, Piya Ghar Aaja, Bichhade Balam, Pinjre Ke Panchhi and Pakeezah.

Meena Kumari was the recipient of the inaugural Filmfare Best Actress Award for Baiju Bawra(1954). Subsequently, she won the ‘Black Lady’ for Parineeta (1955), Sahib Bibi Aur Ghulam (1963) and Kaajal(1966). Nargis, established the ‘Meena Kumari Memorial for the Blind’ in her memory.
Beyond her immense talent and superstardom, she had a tragic love story, which defined ‘Meena Kumari: A Complex or A Paradox. Even today, the name Meena Kumari evokes so many things melodrama, tragedy, pain and loneliness. A beautiful face with tears rolling down the cheeks, she had mastered the tricks of polished & mature histrionics. A cruel destiny put her lily-white soul on the cross of human emotions. Her childhood was lost somewhere; her own people exploited her physically and emotionally, leaving indelible wounds on her tender heart. In fact Dharmendra used her as a ladder, Kamal Amrohi for name and fame and her relatives to mint money. Most of Kamal’s lavish productions like Daeera and Pakeezah as also Kamalistan Studios were financed by Meena.
Reportedly, Amrohi did not want children with Meena because she was not a Syed. The rub became an abrasion, when she was forced to terminate her pregnancy. Her dreams of seeking fulfillment as a woman were inhumanly crushed by the ‘principled’ whims of the man. They were separated in 1964 and the much-publicised split added to Meena's tear-soaked image. She turned insomniac and was put on sleeping pills. Her physician recommended a shot of brandy but within months she was hooked. She used to hide her drink in Dettol bottles. In search of her lost-love, she wandered around Dharmendra, Gulzar and Sawan Kumar Tak. However, the roses and handsome men could not take away her tragedies.
In 1968, she was diagnosed with cirrhosis of liver. She was taken to London/ Switzerland for treatment and on return, contrary to doctors' advice, she resumed work. She found herself caught in a morass of character roles in films namely Jawab, Saat Phere, Mere Apne, Dushman and Gomti Ke Kinare.

Pakeezah, the poetry on celluloid, was her life dream. Kamal had her face smeared with concealers for the close-up shots while Padma Khanna enacted the role physically. After its premier, Meena told him “Chandan, you have made me so beautiful. I can’t believe it”. Kamal Amrohi did not pay her even the token remuneration of one Ashrafi (Guinea), perhaps he wanted to be buried under her debt. When she became comatose, Amorhi sat at her bedside, sobbing, he gently touched her forehead, ran his fingers through her hair. The next moment her heart stopped beating, all he uttered “Manju, Khuda hafiz!!!” Meena's troubled life was abbreviated on the Good Friday i.e. 31 March, 1972. Meena Kumari wished the following prose for her tombstone:
"She ended life with a broken fiddle, with a broken song,
with a broken heart, but not a single regret."




Dharmendra Allegedly Had an Affair with Meena Kumari. This is How her Husband Took Revenge – Blast from the Past
Kamal Amrohi wasn’t too happy when stories emerged of his wife Meena Kumari’s affair with Dharmendra emerged. But he had his moment of revenge years later…
Updated: March 11, 2020 3:56:49 pm UAE Masala.com Reporter

One of the most hushed-up romances of Bollywood was the one that the legendary Meena Kumari had with Dharmendra. Neither party ever spoke about the attachment, even to their near and dear ones. It was as though the whole attachment was just imagined by everyone. But the fact is, Meena Kumari did lend her invaluable support to Dharmendra when he was a newcomer and agreed to co-star opposite him in a series of films in the 1960s, only one of which Phool aur Patthar was a hit. The rest of the eminently forgettable Dharmendra-Meena Kumari starrers included Chandan Ka Palna, Poornima, Baharon Ki Manzil, Kaajal.

The liaison proved beneficial for Dharmendra. It made him a star. But it destroyed Meena Kumari’s marriage with Kamal Amrohi. Years later, Amrohi had his revenge on Dharmendra when he cast him opposite Hema Malini in Razia Sultan. Dharmendra and Hema Malini were already man and wife. Hema was cast in the title role  of the Empress Razia Sultan and Dharmendra was cast as her slave, Jamal-ud-Din Yaqut.

Dharmendra and Meena Kumari

To play the role, Dharmendra had to smear himself with black paint from head to toe, as this was how the perfectionist filmmaker Amrohi envisaged the slave’s character. For days on-end, Dharmendra faced the blistering sun of the deserts where the film was shot bare-backed and with the black paint running down his face and  torso.


Sources say, this wasn’t perfectionism. This was revenge. Kamal Amrohi had his revenge for what Dharmendra had done to his marriage. It is strange how, in this case, the man got all the blame for the extra-marital affair when in fact it was the woman who initiated and encouraged the relationship.